Blaengroen: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →‎Cyfeiriadau: dwy golofn
Cywiro hyd at Amddiffynnol ac imiwnolegol
Llinell 1:
{{cywiro-cyfieithu|y [[Saesneg]]|en:Foreskin}}
Rhan o [[anatomeg ddynol]] [[gwryw|wryw]]ol yw'r '''blaengroen''', sef plygiad o [[croen|groen]] a [[pilen ludiog|philen ludiog]] sy'n gorchuddio [[glans]] y [[pidyn]] ac sy'n diogelu'r [[meatws wrinol]] pan nad yw'roes pidyn ar fin[[codiad]]. Gellir tynnu'r blaengroen yn ôl o'r glans, oni bai bodfod cyflwr megis [[ffimosis]] yn effeithio arno. Mae'r blaengroen yn [[homologaeth|homologaidd]] ac yn embryoniggyfystyr iâ'r [[cwfl clitoraidd]] mewn merched.
 
==Disgrifiad==
Croen sy'n cysylltu colofn y pidyn â chroen corffpen y pidyn yw rhan allanol y blaengroen, ond mae rhan fewnol y blaengroen yn bilen ludiog megis y tu mewn i'r [[amrant]] neu'r [[ceg|geg]]. Ceir [[parth mwcocwtanaidd]] lle mae rhannau allanol a mewnol y blaengroen yn cyffwrdd. Mae'r blaengroen yn rhydd i symud ar ôl iddo wahanu oddi wrth y glans, fel arfer yn ystod y [[glasoed]]. Mae ffibrau cyhyrog llyfn yn cadw'r blaengroen yn agos at y glans ond yn ei gwneud yn elastig iawn.<ref name="lakshmanan">{{vcite journal | author= Lakshmanan S, Prakash S | title= Human prepuce - some aspects of structure & function | journal= Indian J Surg | date= 1980 | volume= 44 | issue= | pages= 134–7 | url= http://www.cirp.org/library/anatomy/lakshmanan/ | doi= | pmid= | pmc= }}</ref> Mae'r blaengroen ynghlwm wrth y glans gan [[ffrwynyn y pidyn]], sy'n helpu i ddychwelyd y blaengroen dros y glans.
 
Nododd Taylor ''et al''. (1996) bresenoldeb [[corffilyn Krause|corffilod Krause]] a math o [[terfyn nerf|derfyn nerf]] a elwir yn [[corffilyn Meissner|gorffilyn Meissner]], gyda dwysedd uwch yn y [[band gwrymiog]] ar flaen y blaengroen nag yn y bilen ludiog lefn.<ref name="taylor">{{cite journal |url=http://www.blackwell-synergy.com/doi/pdf/10.1046/j.1464-410X.1996.85023.x |last=Taylor |first=JR |coauthors=Lockwood, AP; Taylor, AJ |title=The prepuce: specialized mucosa of the penis and its loss to circumcision |journal=Br J Urol |year=1996 |volume=77 |pages=291–5 |doi=10.1046/j.1464-410X.1996.85023.x |pmid=8800902 |issue=2}}</ref> Mae'r corffilod yn cael eu heffeithio gan oedran: mae eu hamledd yn gostwng wedi'r glasoed.<ref name="dong">{{vcite journal | author= Dong G, Sheng-mei X, Hai-yang J, ''et al'' | title= Observation of Meissner's corpuscle on fused phimosis | journal= J Guangdong Medical College | date= 2007 | volume= | issue= | pages= | url= http://en.cnki.com.cn/Article_en/CJFDTOTAL-GDYY200701004.htm | doi= | pmid= | pmc= }}</ref> Mewn rhai unigolion ni chafwyd hyd i gorffilod Meissner o gwbl.<ref name="haiyang">{{vcite journal | author= Haiyang J, Guxin W, Guo Dong G, Mingbo T et al. | title= Observation of Meissner's corpuscle in abundant prepuce and phimosis | journal= J Modern Urol | date= 2005 | volume= | issue= | pages= | url= http://en.cnki.com.cn/Article_en/CJFDTOTAL-MNWK200504018.htm | doi= | pmid= | pmc= }}</ref> Astudiodd Bhat ''et al'' gorffilod Meissner mewn nifer o rannau'r corff, gan gynnwys "blaenau'r bysedd, y llaw, blaen y fraich, gwadn y troeddroed, gwefusau, y blaengroen, cefn y llaw a chefn y troed". Canfuwyd y mesur isaf o ddwysedd corffilod Meissner yn y blaengroen, a bod y corffilod yn y man hwn yn llai o faint ac o siâp gwahanol. Daethant i'r casgliad bod y nodweddion hyn i'w canfod mewn "rhannau llai sensitif o'r corff". <ref>{{vcite journal | author = Bhat GM, Bhat MA, Kour K, Shah BA | title= Density and structural variations of Meissner's corpuscle at different sites in human glabrous skin | journal= J Anat Soc India | date= 2008 | volume= 57 | issue= 1 | pages= 30&ndash;33 | url= http://medind.nic.in/jae/t08/i1/jaet08i1p30.pdf} | doi= | pmid= | pmc= }}</ref> Yn y 1950au, awgrymodd Winkelmann fod rhai derbynyddion wedi eu camadnabod am gorffilod Meissner.<ref name="winkelmann">{{vcite journal | author= Winkelmann RK | title= The cutaneous innervation of human newborn prepuce | journal= J Investigative Dermatol | date= 1956 | volume= 26 | issue= 1 | pages= 53–67 | url= http://www.cirp.org/library/anatomy/winkelmann2/index.html | doi= 10.1038/jid.1956.5 | pmid= 13295637 | pmc= }}</ref><ref name="winkelmann1957">{{vcite journal | author= Winkelmann RK | title= The mucocutaneous end-organ: the primary organized sensory ending in human skin | journal= AMA Arch Dermatol | date= 1957 | volume= 76 | issue= 2 | pages= 225&ndash;35 | url= | doi= | pmid= 13443512 | pmc= }}</ref>
 
Yn ôl Coleg Meddygon a Llawfeddygon British Columbia, mae'r blaengroen "yn cynnwys croen allanol a philen ludiog fewnol sy'n llawn terfynau nerfau o synhwyredd arbenigol a meinwe erogenaidd."<ref>{{cite web
Llinell 16:
 
== Swyddogaethau ==
Dywed [[Sefydliad Iechyd y Byd]] bod "dadl dros swyddogaeth y blaengroen, aca maebod ei swyddogaethau posib yn cynnwys: cadw'r glans yn llaith, amddiffyn y pidyn datblygol yn y groth, neu wella pleser rhywiol o ganlyniad i bresenoldeb derbynyddion nerfol".<ref>{{cite web |title=Male circumcision: Global trends and determinants of prevalence, safety and acceptability |publisher=World Health Organization |url=http://whqlibdoc.who.int/publications/2007/9789241596169_eng.pdf |format=PDF|page=13}}</ref>
 
=== Rhywiol ===
 
Mae Whiddon (1953), Foley (1966), a Morgan (1967) i gyd yn credu bod presenoldeb y blaengroen ayn wnaedgwneud treiddio rhywiol yn haws.
 
Taylor et al. (1996) yn disgrifio'r flaengroen yn fanwl, dogfennu band crib o feinwe mwcosaidd. Dweud eu bod: "Mae'r band crib yn cynnwys mwy Meissner yn corffilod nag a wna mucosa llyfn ac yn arddangos nodweddion mucosa arbenigol ar y synhwyrau." Yn 1999, dywedodd Oer a Taylor: "Mae'r prepuce yn sylfaenol, meinwe erogenaidd angenrheidiol ar gyfer swyddogaeth arferol rhywiol. " Boyle et al. (2002) yn datgan bod "y innervation cymhleth y blaengroen a frenulum wedi cael ei ddogfennu'n dda, ac mae'r gwryw genitally gyfan filoedd o dderbynyddion cyffwrdd cain a therfynau nerfau eraill sy'n hynod erogenaidd." Mae'r AAP nodi bod y gwaith Taylor et al. (1996) "yn awgrymu y gall fod crynhoad o gelloedd ar y synhwyrau arbenigol mewn meysydd penodol crib y blaengroen."
 
Disgrifia Moses a Bailey (1998) yn disgrifio'r dystiolaeth oei swyddogaeth synhwyraiddteimlyddol fel "swyddogaeth anuniongyrchol", agan dweudddweud, "ar wahân i adroddiadau anecdotaidd, nidni ywphrofwyd wedifod caely ei dangos bod hynblaengroen yn gysylltiedig â phleser rhywiol mwyyn y rhan fwyaf o ddynion." Yn ôl Sefydliad Iechyd y Byd (2007) yn datgan bod: "Er ei bod wedicryn bod yn dadlauddadlau y gallai swyddogaeth rhywiol leihau yn dilyn enwaediad canlynol(ac oherwyddo caelganlyniad gwaredi arhyn, ygwaredu'r terfynau nerfaunerfol yn y blaengroen a tewychu dilynol y epithelia y glans), prin yw'r dystiolaeth ar gyfer hyn ac mae'r astudiaethau yn'n anghyson. "Barn Fink et al. Adroddodd (2002) yw "er bod llawer wedi dyfalu am effaith o blaengroen ar swyddogaeth rhywiol, cyflwr presennolmae'r ywybodaeth wybodaethgyfoes yn seiliedig ar anecdotau yn hytrach na thystiolaeth wyddonol." Datganodd Masood et al. (2005) yn datgan bod "ar hyn o bryd nid oes consensws yn bodoli ynghylch y rôl y blaengroen." Tebyg hefyd yw barn Schoen (2007) yn datgan bod: "yn anecdotaidd, mae rhai wedi honni bod y blaengroen yn bwysig ar gyfer gweithgaredd rhywiol, arferolnormal aca'i fod yn gwella sensitifrwydd rhywiol. AstudiaethauMae astudiaethau cyhoeddedig Amcan dros y degawdddegawd diwethaf wedi dangos nad oes unrhyw wahaniaeth sylweddol mewn swyddogaeth rhywiol rhwng dynion enwaedusydd wedi'u henwaedu a dynion dienwaededig. "
 
Mae'r term 'gleidio gweithredugweithredol' yn cael ei ddefnyddio mewn rhai papurau i ddisgrifio'r ffordd y mae'r blaengroen yn symud yn ystod cyfathrach rywiol. Mae'r mecanwaith hwn yn cael ei ddisgrifio gan Lakshamanan a Prakash yn 1980, yn datgan bod: "[t] efmae haen allanol y ''prepuce'' yn gyffredin â chroen y siafftcolofn y pidyn gleidiaugan rhyddganiatau mewniddo ffasiwnlithro'n rhydd yn ôl ac ymlaen ..." Mae nifer o poblbobl wedi dadlau bod y mudiadsymudiad gleidio y blaengroen yn'n bwysig yn ystod cyfathrach rywiol. Datganodd Warren a Bigelow (1994) yn datgan y byddaifod gleidio gweithredugweithredol yn helpu i leihau effeithiau sychder yn y fagina, a bod adfer y camau gleidio yn fantais bwysig o adfer blaengroen. O'Hara (2002) yn disgrifio"Mae'r camaugleidio gleidiohwn," ganmedd nodiO'Hara ei fod(2002) "yn lleihau ffrithiant yn ystod cyfathrach rywiol, ac yn awgrymu ei fod yn ychwanegu'n "amhrisiadwy i'r cysur a phleser y ddwy ochr". TaylorYn (2000) ynawgrymodd awgrymuTaylor bodfod y camau gleidio, llehwn mae'nyn digwydd, gall symbylu'rysgogi nerfau y band crib, ac mae'n dyfalu (2003) bod ymestyn y frenulum gan y camau rearward gleidio yn ystod treiddio sbardunau ejaculation.
 
Mae'r Awstralasia Coleg Meddygaeth Brenhinol y MeddygonAwstralasia yn datgan bod y blaengroen yn gwarchod y glans, a'i bod "y blaengroenfod yn rhan synhwyraidd sylfaenol ybwysig o'r pidyn, ac yn cynnwys rhai o'r ardaloedd mwyaf sensitif y pidyn. EffeithiauNid enwaediadyw'n ar y teimlad rhywiol Fodd bynnag, nid yngwbwl glir ,a gydagoes adroddiadausgileffeithiau o'rar ddauy gwell a llai pleserteimlad rhywiol yn dilyn y weithdrefn mewn oedolion a fawr ddim ymwybyddiaeth o fantais neu anfantais yn y enwaedu yn ystod babandod. " Yr Iseldiroedd Brenhinol Cymdeithas Feddygol (2010) yn datgan bod sexologists llawer o weld y blaengroen fel" gymhlethenwaediad, strwythurfodd erotogenic sy'n chwarae rhan bwysig yn y swyddogaeth mecanyddol y pidyn yn ystod gweithredoedd rhywiol, fel cyfathrach treiddgar a mastyrbio 'bynnag. "
 
=== Amddiffynnol ac imiwnolegol ===