Meillionen goch: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Legobot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 40 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q156635 (translate me)
man gywiriadau using AWB
Llinell 17:
}}
[[Delwedd:Red clover field.jpg|bawd|de|320px|Llond cae o feillion coch yn cael ei dyfu'n fasnachol er mwyn y rhinweddau meddygol sydd yn y planhigion.]]
[[Planhigyn blodeuol]] bychan ydy'r '''meillionen goch''' (Lladin: ''Trifolium pratense''; Saesneg: ''Red clover'') a cheir tua 300 gwahanol fath yn nheulu'r [[meillion]]. O gael llonydd, gall dyfu i uchder o 80cm80 cm ond mae'r maint yn dibynnu ar ansawdd y pridd. Mae'r dail rhwng 15-30 15–30 mm o hyd ac 8-15mm o led, yn wyrdd gyda siap lleuad ar hanner allanol y ddeilen. Mae'r deilgoesyn (petiol) yn 1-4cm1–4 cm o hyd. Pinc tywyll yw lliw'r blodyn pan mae'n ymddangos, 12-15mm o hyd.
 
Caiff y planhigyn ei ddefnyddio, yn draddodiadol, at nifer o anhwylderau oherwydd ei fod yn cynnwys y canlynol: [[calsiwm]], [[cromiwm]], [[magnesiwm]], [[niacin]], [[ffosfforws]], [[potasiwm]], [[thiamin]] a [[Fitamin C]]. Dyma'r planhigyn sy'n cynnwys fwyaf o [[isofflafon]]au o holl blanhigion y byd; ([[cemegolyn]] yw hwn sy'n [[hydoddi]] mewn dŵr ac sy'n gweithredu fel [[estrogen]] - gweler isod.
 
== Rhinweddau meddygol ==
Dywedir fod y blodau, o'u sychu, yn medru gwneud te iachusol sy'n dda at [[diffyg traul|ddiffyg traul]].<ref>Llysiau Rhinweddol gan Ann Jenkins, cyhoeddwyd gan Wasg Gomer, 1982.</ref> Fe'i defnyddir hefyd i wella poenau'r [[misglwyf]] ac [[osteoporosis]].<ref>[http://www.peacehealth.org/kbase/cam/hn-2153008.htm Gwefan Saesneg 'Health Wiser']</ref> Dywed eraill ei fod yn wych am [[codi fflem|godi fflem]] pan fo'r claf yn dioddef o [[peswch|beswch cas]] a hefyd i wella [[cengroen]] (''psoriasis'') ac [[ecsema]] .<ref name="Leung AY 1996">Leung AY, Foster S. Encyclopedia of Common Natural Ingredients Used in Food, Drugs, and Cosmetics, 2d ed. New York: John Wiley & Sons, 1996, 177-8.</ref>
 
Dengys ymchwiliadau gwyddonol diweddar fod llawer o isofflafinau megis [[genistin]] yn y feillionen goch, sydd â phriodweddau tebyg iawn i [[estrogen]] ac mai dyma pam ei fod yn dda at leddfu poenau'r [[darfyddiad|ddarfyddiad]] (''menopaus'') a chryfhau'r [[calon|galon]].<ref> name="Leung AY, Foster S. Encyclopedia of Common Natural Ingredients Used in Food, Drugs, and Cosmetics, 2d ed. New York: John Wiley & Sons, 1996, 177-8.<"/ref><ref>[http://www.herbwisdom.com/herb-red-clover.html Gwefan Saesneg Herb Wisdom]</ref>
 
Mae sawl ymchwil gwyddonol ar droed sy'n edrych i effaith y feillionen fechan ar gleifion sy'n dioddef o [[cansar|gancr]].<ref>Yanagihara K, Toge T, Numoto M, et al. Antiproliferative effects of isoflavones on human cancer cell lines established from the gastrointestinal tract. Cancer Res 1993;53:5815-21.</ref>
Llinell 35:
*[[Llysiau Rhinweddol]]
*[[Rhestr o afiechydon a phlanhigion gyda rhinweddau meddygol]]
 
{{eginyn planhigyn}}
 
{{DEFAULTSORT:Meillionen Goch}}
Llinell 41 ⟶ 43:
[[Categori:Blodau]]
[[Categori:Fabaceae]]
 
{{eginyn planhigyn}}