Mecaneg cwantwm: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Legobot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 89 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q944 (translate me)
man gywiriadau using AWB
Llinell 8:
::<math>E = hf </math>
 
ble ''E'' yw’r egni, ''f'' yw’r amledd, a ''h'' yw cysonyn Planck gyda’r gwerth 6.626 x 10<sup>-34−34</sup>.
Roedd arbrofion eraill yn dangos bod [[atom]]au wedi'u cyfansoddi o gnewyllyn dwys positif wedi'i amgylchynnu gan [[electron]]au bach negatif. Roedd y darganfyddiad hwn yn drychinebus gan fod [[mecaneg clasurol]] yn rhagddweud y byddai atom o'r fath yn ansefydlog; byddai'r electronau yn [[cyflymiad|cyflymu]] tuag at y cnewyllyn dan yr atyniad electrostatig gan allyrru [[ymbelydredd electromagnetaidd]] a cholli [[egni]] nes i'r ddau ymasio.
Llinell 18:
 
*Mae electronau yn teithio mewn orbitau cylchol o amgylch y cnewyllyn.
* Pan fo’r electron mewn un o’r orbitau nid ydyw’n allyrru ymbelydredd.
*Gall electron neidio o un orbit i orbit egni uwch yn bellach o’r niwclews drwy amsugno ymbelydredd.
*Pan mae electron yn neidio yn ôl lawr i’r orbit egni is mae’n rhyddhau ymbelydredd. Mae egni’r ymbelydredd hwn yn hafal i’r gwahaniaeth egni rhwng y ddau orbit.
 
Roedd y syniad hwn o orbitau sefydlog yn seliedig ar y ffaith bod y llinellau sbectrosgopaidd yn arwahanedig. Pe allai’r electron fod mewn unrhyw orbit gydgag unrhyw egni byddai’r sbectrwm o donfeddi a allyrrir yn barhaol fel enfys. Felly fe gyflwynodd Bohr y rheol gwantwm bod momentwm onglog wedi ei gwanteiddio mewn unedau integrol o ''h''/2''π'':
Llinell 28:
Fe ddefnyddiodd Bohr y rheol gwantwm hon i ddeillio mynegiad lefau egni yr atom [[hydrogen]]:
 
::<math>E = \dfrac{e^4 m_e}{8\epsilon_0 h^2 n^2}</math>
 
Nid esboniodd Bohr ddeilliad y cwanteiddiad hwn yn ei fodel ond ei lwyddiant oedd esbonio’r arsylwadau sbectrosgopaidd yn nhermau strwythur yr atom. Ac yn wir roedd ei fodel yn gweithio'n berffaith ar gyfer hydrogen.
Llinell 42:
* [[Ffiseg]]
 
{{eginyn ffiseg}}
 
[[Categori:Ffiseg]]
 
{{eginyn ffiseg}}