Wicipedia

Epimethëws (lloeren): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
26,235 golygiad
B Bot: Migrating 40 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q17751 (translate me)
Man olygu using AWB
Llinell 1:
[[Delwedd:126898526_0f63a33abe_m126898526 0f63a33abe m.jpg‎ |frame|left|Epimethëws]]
 
'''Epimethews''' yw'r bumed o [[Lloeren|loerennau]] [[Sadwrn (planed)|Sadwrn]] a wyddys:
 
Cylchdro: 151,422  km oddi wrth Sadwrn
 
Tryfesur: 115  km (144 x 108 x 98)
 
Cynhwysedd: 5.6e17 kg
 
 
Ym [[mytholeg Roeg]] mab [[Iapetus|Iapetws]] a brawd [[Prometheus|Promethëws]] ac [[Atlas]] oedd [[Epimetheus|Epimethews]]; gŵr [[Pandora]]. "Olwelediad" ydy ystyr yr enw "Epimethëws" yn [[Groeg|y Roeg]].
Llinell 14 ⟶ 13:
Cafodd y lloeren Epimethëws ei gweld am y tro cyntaf gan [[Walker (seryddwr)|Walker]] ym [[1966]]. Ond cafodd y sefyllfa ei drysu gan gylchdro tebyg [[Ianws (lloeren)|Ianws]], felly mae Walker yn rhannu darganfyddiad Epimethëws gyda [[Fountain (seryddwr)|Fountain]] a [[Larson (seryddwr)|Larson]] a ddangosodd ym [[1977]] fod yna ddwy loeren ar wahân. Cafodd hynny ei gadarnhau gan [[Voyager]] 1 ym [[1980]].
 
Mae Epimethëws ac Ianws yn cyd-gylchdroadol. Dim ond 50  km ydy'r wahaniaeth rhwng radii cylchdroadol Ianws ac Epimethëws, sef llai nag eu tryfesurau eu hun. Mae eu cyflymiadau cylchdroadol felly bron yn gyfartal a bydd yr un sydd mewn cylchdro is, mwy cyflym fesul tipyn yn goddiweddyd y llall. Wrth iddyn nhw nesau ei gilydd maent yn cyfnewid momentwm ac fel canlyniad bydd yr un mewn cylchdro is yn cael ei gwthio i mewn i gylchdro uwch, tra bydd yr un mewn cylchdro uwch yn syrthio i mewn i gylchdro is. Mae'r cyfnewid hwn yn digwydd pob pedair mlynedd.
 
Mae yna sawl [[crater]] a chanddynt dryfesur sydd yn fwy na 30  km, yn ogystal â rhigolau a chribau mawr a bach. Mae nifer y craterau'n awgrymu bod Epimethëws yn eitha hen.
 
[[Categori:Lloerennau Sadwrn]]
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Epimethëws_(lloeren)"