Kolkata: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 113 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1348 (translate me)
didolnod Tsieineeg a Choreeg using AWB
Llinell 7:
== Hanes ==
[[Delwedd:Chowringheeskyline2.jpg|600px|bawd|canol|Parc y Maidan yn Chowringhi, yng nghanol '''Calcutta''']]
Yn ôl safonau India, nid yw Kolkata'n ddinas hen iawn. Cafodd ei sefydlu tua 300 mlynedd yn ôl gan y Prydeinwyr. Hyd [[1911]] Calcutta oedd prifddinas [[yr India Brydeinig]]. Yn [[1686]] rhoddodd y Prydeinwyr y gorau i fyw yn ei bost masnachu yn [[Hooghly]], 36km36 km i fyny'r afon, a symudasant i dri phentref bach - Sutanati, Govindpur a Kalikata. Y pentref olaf a roddodd ei enw i'r ddinas. Yn [[1696]] codwyd caer fach ar safle [[BBD Bagh]] ac yn [[1698]] rhoddodd ŵyr [[Aurangzeb]] ganiatâd swyddogol i'r Prydeinwyr fyw yno.
 
Tyfodd y pentrefi'n dref bur sylweddol fesul dipyn. Yn [[1756]] ymosododd [[Nawab]] [[Murshidabad]] ar y dref. Dihangodd y mwyafrif o'r trigolion Prydeinig ond daliwyd rhai ohonynt a'u carcharu mewn selar ddanddaear lle bu farw nifer dros nos; dyma'r [[Twll Du Calcutta]] enwog. Yn [[1757]] cipiodd [[Clive o India]] y dref yn ôl a threfniwyd heddwch â'r nawab. Yn ddiweddarqch yn yr un flwyddyn cododd [[Siraj-ud-daula]] yn erbyn y Prydeinwyr ond gorchfygwyd ef a'i gynghreiriaid [[Ffrainc|Ffrengig]] ym mrwydr dynghedfennol [[Brwydr Plassey|Plassey]]. Mewn canlyniad codwy caer newydd, gryfach o lawer, a gwnaethpwyd Calcutta'n brifddinas India.
 
Tyfodd yn gyflym yn hanner cyntaf y [[19eg ganrif]]. Ym mlynyddoedd olaf y Raj roedd Calcutta yn ganolfan bwysig i ymyrchwyr dros annibyniaeth i India ac felly symudwyd y brifddinas i [[Delhi Newydd|Ddelhi]]. Ar ôl annibyniaeth daeth nifer o [[Ffoadur|ffoadurionffoadur]]ion o ddwyrain [[Bengal]] ([[Bangladesh]] heddiw) i Galcutta. Mae nifer o bobl o'r cefn gwlad yn symud i'r ddinas bob blwyddyn hefyd ac mae'r boblogaeth yn cynyddu mewn canlyniad. Erbyn heddiw mae gor-boblogaeth yn broblem anferth yn y ddinas.
 
"Kolkata" fu'r enw mewn [[Bengaleg]] erioed, ond yn [[2001]] newidiwyd yr enw yn swyddogol o "Calcutta" i "Kolkata".
Llinell 38:
* [http://userpages.umbc.edu/~achatt1/calcutta.html Calcutta heddiw]
* [http://www.mapunity.org/maps/kolkata/ Map rhyngweithredol o'r ddinas yn Google Maps API]
 
{{Cyswllt erthygl ddethol|en}}
 
[[Categori:Calcutta| ]]
[[Categori:Gorllewin Bengal]]
[[Categori:Dinasoedd India]]
 
{{Cyswllt erthygl ddethol|en}}