[[Dosbarth cymdeithasol|Haen o'r gymdeithas]] a gyfansoddir gan [[elit]] a arddangosant yn rheolaidd eu statws yw'r '''dosbarth hamddenol'''. Cysylltir y syniad yn arbennig â'r economomydd cymdeithasegol Americanaidd [[ThrosteinThorstein Veblen]] a gyhoeddodd ''[[The Theory of the Leisure Class]]'' ym 1899.<ref>http://www.econlib.org/library/Enc/bios/Veblen.html</ref> Wrth sefydlu statws bu [[gwariant|wariant]] yn bwysicach nag [[incwm]] ac yn aml enillwyd statws gwell trwy [[treuliant amlwg|dreuliant amlwg]] (''conspicuous consumption''). Gwelir felly dyfodiad dosbarth hamddenol sydd yn dominyddu ac yn diraddio [[hamdden]] o fewn cymdeithas; ond, gallai'r broses hon fod yn nodwedd anhepgorol yn y [[cyfalafiaeth|system economaidd gyfalafol]].<ref>http://climateandcapitalism.com/2012/06/13/conspicuous-consumption-destroying-earth/</ref> Perthyn syniadau Veblen i gategori dadansoddiadau beirniadol o gymdeithas dreuliwr, ffurf o drafodaeth sydd yn gysylltiedig ag awduron megis [[Lewis Mumford]] a [[J. B. Priestley]]. Gorwedd arwyddocâd cyfoes syniadau Veblen yn y ffaith ceir rhannau mawr o'r boblogaeth mewn cymdeithas gyfoethog sydd yn rhannu egwyddorion ac agweddau'r dosbarth hamddenol.
