Castell Dinas Brân: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Addbot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 3 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1226281 (translate me) |
tacluso, ehangu |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:Llangollen Castell Dinas Bran.jpg|350px|bawd|Castell Dinas Brân]]
[[Delwedd:Dinas Bran in the fog.JPG|350px|bawd|Golygfa o'r castell o'r gogledd orllewin]]
Mae '''Castell Dinas Brân''' yn [[bryngaer|fryngaer]] (uchder 310m) ac yn [[castell|gastell]] [[Yr Oesoedd Canol|canoloesol]] ger [[Llangollen]], [[Sir Ddinbych]]. Saif y castell ar gopa mynydd uwchlaw dyffryn [[Afon Dyfrdwy]] (maint yr safle: tua 1.5[[ha]]).
==Bryngaer==
Mae'r fryngaer hon yn un o [[Dinas (gwahaniaethu)|sawl caer yng Nghymru a elwir yn 'ddinas']], e.e. [[Dinas Emrys]], [[Dinas Dinorwig]]; hen ystyr y gair hwnnw yw "caer" ac mae'n enw gwrywaidd mewn enwau lleoedd (ond yn enw benywaidd heddiw).
==Castell==
Adeiladodd tywysogion [[Powys Fadog]] y castell tua diwedd y [[1260au]]. Cafodd ei losgu gan y Cymry yn ystod y rhyfeloedd rhwng [[Llywelyn ap Gruffudd]], [[Tywysog Cymru]] ac [[Edward I o Loegr|Edward I]], brenin Lloegr. Cafodd y castell ei gipio gan [[Henry de Lacey]], iarll [[Lincoln]], yn [[1277]]. Bwriadai Henry de Lacey ailadeiladu'r castell, ond doedd Edward ddim yn cytuno.
Ym [[1282]], yn ystod ail ymgyrch Edward I i Gymru, cafodd Castell Dinas Brân ei feddiannu gan [[Dafydd ap Gruffydd]], brawd Llywelyn. Yn ôl traddodiad, yn [[1402]] cafodd y castell ei feddiannu gan [[Iarll Arundel]]; ymgeisodd [[Owain Glyndŵr]] ei gipio, ond roedd ei ymdrechion yn aflwyddiannus.
Yn ôl rhai ysgrifenwyr ar y traddodiad
==Dolenni allanol==
| |||