Sacsoniaid: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 58 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q101985 (translate me)
Ailenwi rhannau o Swydd Efrog ayb using AWB
Llinell 1:
[[Delwedd:Germany Laender Schleswig-Holstein.png|thumb|right|160px|Talaith Schleswig-Holstein yn [[yr Almaen]] gyfoes. O'r ardal yma y daeth yr Eingl yn wreiddiol.]]
 
Yn wreiddiol, roedd y '''Sacsoniaid''' yn bobl niferus a nerthol oedd yn byw yn yr ardaloedd sydd yn yr [[Almaen]] a'r [[Iseldiroedd]] heddiw. Roedd [[Ptolemy]] yn sôn amdanynt pan yn siarad am Jutland (rhan o [[Denmarc|Ddenmarc]] heddiw) a'r ardal sydd yn [[Schleswig-Holstein]], y talaith mwyaf gogleddol yr Almaen heddiw. Mae'n ymddangos fod yr enw ''Sacson'' yn dod o'r ''Sax'', math o gleddyf yr oeddynt yn ei defnyddio.
 
=== Y Sacsoniaid ym Mhrydain ===
Llinell 11:
[[Delwedd:Germany Laender Niedersachsen.png|thumb|left|160px|Talaith Niedersachsen (Sacsoni Isaf) yn [[yr Almaen]] gyfoes]]
 
O dan reolaeth y [[Carolingiaid]] roedd rhaid i'r Saeson talu teyrnged, fel y bobloedd [[Slafiaidd]], megis yr [[Abodrites]] a'r [[Wend]]. Beth bynnag, daeth Sacson i fod yn frenin hefyd ([[Harri I, brenin yr Almaen|Harri yr Adarwr]] ym [[919]]) ac yn ystod y [[10fed ganrif]] daeth Sacson yn ymerawdwr cyntaf yr Almaen ([[Otto I, Ymerawdwr Glân Rhufeinig|Otto I, Fawr]]). Daeth ei rheolaeth i ben ym [[1024]] a rhanwyd y wlad ym [[1180]] pan oedd [[Harri y Llew]], ei ŵyr, yn gwrthod dilyn yr Ymerawdwr [[Ffrederic I, Ymerawdwr Glân Rhufeinig|Ffrederic Barbarossa]] i frwydro yn yr [[Eidal]].
 
Mae ardal o'r enw ''Sachsen'' (sef ''Gwlad y Sacsoniaid'') yn ne-ddwyrain yr Almaen. Cafodd yr ardal hon ei henw pan gipiodd Margraf Meissen diriogaeth y Sacsoniaid ym [[1423]] a newidiodd ef enw y cyfan o'i diriogaethau i ''Sachsen'' am fod y teitl ''Dug y Sacsoniaid'' yn swnio'n fwy nerthol na'i deitl gwreiddiol. Oherwydd hyn nid yw'r "Sacsoniaid" modern, yn yr ysytyr o drigolion Sacsoni, yn cyfateb yn union i'r hen lwyth.