Gwrthfater: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Izzy1983 (sgwrs | cyfraniadau) dim cyfeiriad; rhifau anwiriadwy |
Izzy1983 (sgwrs | cyfraniadau) B lincs a is-teitl defnyddiau |
||
Llinell 1:
Mewn [[ffiseg cnewyllol]], mae '''gwrthfater''' yn ddefnydd wedi'i wneud o [[wrthgnewyllyn]]au sydd a'r un mas â [[mater]] cyffredin, ond fod ganddynt wefr gwahanol a nodweddion gronynnau megis rhifau lepton a baryon. Ceir [[gwrth-hydrogen]] a [[gwrthheliwm]]. Mae cymysgu mater a gwrthfater yn difa'r ddau ond yn creu [[ynni]] enfawr a [[photon]]au. Nid yw gwyddoniaeth yn deall pam fod cymaint o fater a chyn lleied o wrthfater yn y bydysawd.
Yn [[1995]] cyhoeddodd [[CERN]] eu bod wedi creu naw [[atom]] o wrth-hydrogen o fewn arbrawf PS210. Yn [[2002]] cyhoeddodd yr arbrawf ATHENA, oedd wedi'i leoli mewn [[CERN]], eu bod wedi creu gwrth-hydrogen 'oer'.<ref>{{cite journal
|author=M. Amoretti ''et al.''
|year=2002
Llinell 9:
|pmid=12368849
|bibcode = 2002Natur.419..456A
|pages=456–9 }}</ref> Cymerodd 8 mlynedd pellach cyn i'r arbrawf ALPHA (sydd wedi'i ffurffio gan rai o aelodau'r cyn-arbrawf ATHENA) lwyddo i ddal atomau gwrth-hydrogen mewn trap niwtral magnetig. <ref> {{dyf gwe| url=http://www.nature.com/nphys/journal/v7/n7/full/nphys2025.html |teitl=Confinement of antihydrogen for 1,000 seconds|iaith=Saesneg }} </ref>. Yn [[2012]] goleuodd ALPHA atomau o gwrth-hydrogen gyda ymbelydredd microdonol gan cynhyrfu trosiad cwantwm (newidiad sbin) mewn gwrth-hydrogen am y tro cyntaf<ref>{{dyf gwe| url=http://www.nature.com/nature/journal/v483/n7390/full/nature10942.html |teitl=Resonant quantum transitions in trapped antihydrogen atoms|iaith=Saesneg }}</ref>.
Yn ymarferol defyddir gwrthfater o'r fath positronnau (gwrth-electronnau) i greu delweddau yn y byd meddygol mewn techneg a enwir yn PET (Positron emission tomography). Defnydd posibl arall yn y dyfodol pell yw creu [[tanwydd]].▼
== Defnyddiau ==
▲Yn ymarferol defyddir gwrthfater o'r fath positronnau (gwrth-electronnau) i greu delweddau yn y byd meddygol mewn techneg a enwir yn PET (Positron emission tomography).
Defnydd posibl arall yn y dyfodol pell yw creu [[tanwydd]].
== Gweler hefyd ==
| |||