System cyfesurynnau daearyddol: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Cyflwyniad |
Disgrifiad o'r termau |
||
Llinell 6:
__FORCETOC__
==
'''Lledred''' pwynt are wyneb y ddaear yw'r ongl rhwng y plân cyhydeddol (''equitorial plane'') a llinell sy'n rhedeg drwy'r pwynt ac sy'n normal i'r elipsoid sy'n amcangyfrif y ddaear (hy. yn ffurfio ongl 90° iddo ar ei arwyneb). Dynodir lledred gan y lythyren Roegaidd φ neu phi.
Mae'r plân cyhydeddol yn rhannu'r ddaear i'r hemisffer ogleddol a'r hemisffer deheuol. Gellir dynodi lledredau gogleddol gyda'r llythyren G a deheuol â D. Lledred y pegynnau felly yw 90°G a 90°D. Lledred y cyhydedd yw 0°.
<br />
'''Hydred''' pwynt ar wyneb y ddaear yw'r ongl i'r dwyrain neu'r gorllewin rhwng meridian dewisiedig i feridian arall sy'n pasio drwy'r pwynt. Dynodir lledred gan y lythyren Roegaidd λ neu lambda.
Dewiswyd llinell sy'n pasio'n agos i'r Arsyllfa Frenhinol yn Greenwich i gynrychioli'r prif feridian (''prime meridian'') sydd â lledred o 0°. Mae pwyntiau i'r dwyrain o'r llinell yma yn yr hemisffer ddwyreiniol - mae eu hydredau rhwng 0°≤ λ ≤180°Dn. Felly hefyd, mae pwyntiau i'r gorllewin yn yr hemisffer orllewinol, â hydredau 0° ≤ λ ≤180°Gn. Hydred y prif feridian yw 0°.
[[File:Latitude_and_Longitude_of_the_Earth.svg|left|thumb|400px|Cyfesurynnau Silindraidd]]
{{-}}
== Systemau UTM==
| |||