Hwngari: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
→‎Cysylltiad allanol: ffynonellau a manion using AWB
Newid enwau gwledydd (dolenni) hyd at De Affrica using AWB
Llinell 58:
Llwyth y [[Magyar]] a ymsefydlodd Hwngari fel gwlad a chenedl yn y [[9fed ganrif]]. Yn [[y Rhyfel Byd Cyntaf]] roedd hi'n rhan o'r [[Ymerodraeth Awstro-Hwngariaidd]] ac yn gynghreiriad i'r [[Yr Almaen|Almaen]]. Ar ôl y Rhyfel Byd Cyntaf ymwahanodd [[Awstria]] a Hwngari i fod yn wledydd annibynnol. Yn 1919 ffurfiwyd [[Gweriniaeth Sofietaidd Hwngari]], a'i harweinydd oedd [[Béla Kun]]. Ond byr fu ei pharhad oherwydd trechodd lluoedd arfog [[România]] y weriniaeth Sofietaidd yn 1919 a newidiwyd y llywodraeth.
 
Yn [[yr Ail Ryfel Byd]] roedd Hwngari yn gynghreiriad i'r [[Yr Almaen|Almaen]] unwaith yn rhagor a'r [[Natsiaid]] a reolai'r wlad.
 
Ar ôl y rhyfel collodd Hwngari y diriogaeth ychwanegol a roddwyd iddi gan yr Almaen. Yn 1949 troes Hwngari yn [[Gweriniaeth Ddemocrataidd Hwngari|weriniaeth "ddemocrataidd"]] gyda llywodraeth [[Comiwnyddiaeth|gomiwnyddol]]. Yn 1956, bu [[Chwyldro Hwngari, 1956|gwrthryfel mawr]] yn erbyn comiwnyddiaeth ond ymyrodd yr [[Undeb Sofietaidd]] gyda tanciau. Roedd hi dan gomiwnyddiaeth rhwng 1945 - 1989. Roedd Hwngari yn aelod o [[Cytundeb Warsaw|Gytundeb Warsaw]] o'r 1950au hyd y 1990au.
Llinell 67:
{{Prif|Gwleidyddiaeth Hwngari}}
 
[[Arlywydd Hwngari]] yw arweinydd y wlad a'r [[Prif Weinidog Hwngari|Prif Weinidog]] sy'n arwain [[Senedd Hwngari]] ym Mwdapest.
 
== Siroedd Hwngari ==
Llinell 128:
 
== Demograffeg ==
Proffil ethnig: [[Hwngariaid]] (96.6%) - 13 lleiafrif a gydnabyddir ac a gofrestrwyd yn swyddogol: [[Almaenwyr]], [[Sipsiwn]], [[Croatiaid]], [[Slofaciaid]], [[Rwmaniaid]], [[Bwlgariaid]], [[Groegwyr]], [[Pwyliaid]], [[Armeniaid]], [[Rutheniaid]], [[Serbiaid]], [[Wcrainiaid]], [[Slofeniaid]] - a ddiogelir yn arbennig yn y [[Cyfansoddiad Hwngari|Cyfansoddiad]] - fel cydran o wladwriaeth Hwngari; hawl i gynrychiolaeth yn y Senedd wedi ei goleddu yn y Cyfansoddiad ac yn Neddf Lleiafrifoedd 1993.
 
== Diwylliant ==
Llinell 137:
 
=== Hwngari hoyw ===
Mae gan Hwngari sin [[hoyw]] cynhenid, gellir clywed actiau drag ar lwyfan yn canu a pherfformio yn Hwngareg yn lle y trosleisio caneuon Saesneg a geir yn aml dros Ewrop. Sin hoyw ar gyfer Hwngariaid ydyw, dim fel ym [[Prag|Mhrag]] lle mae'r diwidiant rhyw yn dominyddu.
 
== Enwogion ==