CERN: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Izzy1983 (sgwrs | cyfraniadau) esbonio 'Holi gwrth-atom' |
Newid enwau gwledydd (dolenni) hyd at De Affrica using AWB |
||
Llinell 6:
<!-- start of slate grey box -->
{| style="background: transparent; text-align: left; table-layout: auto; border-collapse: collapse; padding: 0; font-size: 100%;" cellspacing="0" cellpadding="0"
!colspan=2 align=center bgcolor=" #F7F7F7"|<div style="color:#000000
"><big>Cyfundrefn Ewropeaidd dros Ymchwil Niwclear </big><br />Organisation Européenne
pour la Recherche Nucléaire</div>
Llinell 49:
[[Delwedd:CMS Under Construction Apr 05.jpg|bawd|300px|upright|Gweithio ar y ''Compact Muon Solenoid Detector'' ar gyfer y Gwrthdrawydd Hadronau Mawr yn CERN]]
[[Delwedd:CERN-Membership-History.gif|dde|bawd|300px|Map yn dangos aelodaeth CERN o 1954 hyd at 1999]]
Cyfundrefn ar gyfer ymchwil [[niwclear]] ar raddfa [[atom]]ig ac is-atomig yw'r '''Cyfundrefn Ewropeaidd dros Ymchwil Niwclear''' ([[Ffrangeg]]: ''Organisation Européenne pour la Recherche Nucléaire'' - yn gynt ''Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire''), a adnabyddir fel '''CERN''' (sef: /ˈsɝːn/ (IPA: [sɛʀn]) yn Ffrangeg).
CERN yw labordy [[ffiseg gronynnau]] (Saesneg: ''particle physics laboratory'') mwya'r byd ac mae'n cynnwys cyflymydd gronynnau mwyaf pwerus y byd sydd wedi ei leoli yn yr ardal rhwng y mynyddoedd [[Jura (mynyddoedd)|Jura]] a'r [[Alpau]] yn y [[y Swistir|Swistir]] yn agos i ffin [[Ffrainc]]. Mae dros 2,600 o staff llawn-amser a 7,931 o [[gwyddoniaeth|wyddonwyr]] yn gweithio ar y prosiect. Mae dros 20 o wledydd Ewrop (gweler y map); yn cynnwys 580 [[prifysgol]] yn cyfrannu i'r prosiect.
Llinell 81:
== Y cyfrifiadur ==
Dechreuodd y [[gwe fyd-eang|we fyd-eang]] yma yn CERN mewn prosiect o'r enw [[ENQUIRE]], a sefydlwyd gan Sir [[Tim Berners-Lee]] a [[Robert Cailliau]] yn [[1989 gwyddoniaeth|1989]]. Roedd y prosiect yn ymwneud â thestun, neu uwch-destun a oedd yn cysylltu â'i gilydd. Ei bwrpas wrth gwrs oedd cysylltu'r holl wyddonwyr byd-eang oedd yn gweithio gyda'i gilydd. Ar 30 Ebrill 1993, cyhoeddodd CERN fod y We Fyd-eang (neu www) am ddim i bawb. Mae copi o'u gwefan gynharaf hefyd i'w weld.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.w3.org/History/19921103-hypertext/hypertext/WWW/TheProject.html| teitl=World Wide Web| cyhoeddwr=W3| iaith=Saesneg}}</ref> I roi hyn mewn cyd-destun, yn 1996 y lansiwyd y wefan Gymraeg cynhwysfawr gyntaf.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.barddoniaeth.com/| teitl=Rhedeg ar Wydr}}</ref>
Cyn y gwaith hwn ar y we, roedd CERN eisoes wedi bod yn flaenllaw iawn yn datblygu'r [[rhyngrwyd]] gan gychwyn ar ddechrau'r 1980au.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.cern.ch/ben/TCPHIST.html| teitl=A Short History of Internet Protocols at CERN| awdur=Ben Segal| dyddiad=Ebrill 1995| iaith=Saesneg}}</ref>
Llinell 93:
* {{eicon en}} [http://www.bbc.co.uk/sn/tvradio/programmes/horizon/broadband/tx/universe/ ''The Six Billion dollar experiment'' (dofen)]
* {{eicon en}} [http://www.ingenia.org.uk/ingenia/articles.aspx?Index=489 ''Engineering the Large Hadron Collider at CERN,]'' gan y Cymro [[Lyn Evans]] CBE, ''Ingenia'', Mehefin 2008.
{{eginyn ffiseg}}▼
[[Categori:Ffiseg]]
[[Categori:Y Swistir]]
▲{{eginyn ffiseg}}
| |||