Bulla Regia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 8 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1004205 (translate me)
B Tunisia → Tiwnisia
Llinell 1:
[[Delwedd:Bulla Regia.JPG|300px|bawd|Golygfa yn Bulla Regia]]
Mae '''Bulla Regia''' yn ddinas [[Ymerodraeth Rufeinig|Rufeinig]] yng ngogledd-orllewin [[TunisiaTiwnisia]]. Fe'i lleolir yn [[Jendouba (talaith)|nhalaith Jendouba]] tua 5 milltir i'r gogledd o ddinas [[Jendouba]], wrth droed bryniau'r [[Kroumirie]].
 
Ceir nifer o [[cromlech|gromlechi]] [[cynhanes]]yddol yn y bryniau i'r dwyrain o'r safle, sy'n dyst i fodolaeth cymunedau brodorol [[Berberiaid|Berber]] yn yr ardal ymhell cyn i'r Rhufeiniaid gyrraedd. Daeth Bulla Regia ei hun i'r amlwg tua'r [[5ed ganrif CC]] pan sefydlwyd tref Bulla yno gan y [[Carthago|Carthagwyr]] fel rhan o'r broses o sefydlu awdurdod ar ddyffryn [[afon Medjerda|Medjerda]] a'i ddatblygu fel ardal amaethyddol a gyfrannai'n sylweddol yn ddiweddarach at y cyflenwad o [[gwenith|wenith]] i ddinas [[Rhufain]].
 
[[Image:Amphitrite Bulla Regia.jpg|160px|bawd|chwith|Mosaic o [[Amphitrite]] ar lawr fila dan ddaear yn Bulla Regia]]Ychwanegwyd y teitl ''Regia'' i enw'r dref pan ddaeth yn brifddinas i un o'r teyrnasoedd [[Numidia]]idd lleol a flodeuai yn yr ardal am gyfnod dan y Rhufeiniaid ar ôl cwymp [[Carthago]]. Dan yr [[Ymerodraeth Rufeinig]] bu Bulla Regia yn un o'r dinasoedd mwyaf llewyrchus yn [[Affrica (talaith Rufeinig)|nhalaith Rufeinig Affrica]], er na fu erioed yn arbennig o fawr. Cyrhaeddodd ei huchafbwynt yn y [[2ail ganrif|ail]] a'r [[3edd ganrif]] OC pan godwyd y rhan fwyaf o'r adeiladau sydd i'w gweld ar y safle heddiw. Ar ôl i'r Rhufeiniaid ymadael bu dan reolaeth y [[Ymerodraeth Fysantaidd|Bysantiaid]] am gyfnod a chodwyd caer a ''basilica'' (eglwys) ganddynt yno. Rhoddwyd heibio i'r safle ar ôl i'r [[Arabiaid]] gwncweru TunisiaTiwnisia yn y [[7fed ganrif]].
 
Mae'r safle yn hynod am fod rhai o gyfoethogion y ddinas wedi adeiladu ''villas'' dan ddaear yno i osgoi'r gwres yn yr haf. Addurnwyd rhai o'r tai hyn yn goeth gyda lluniau mosaic sydd ymhlith y gorau yn y wlad. Creuwyd cyrtiau agored dan ddaear gyda agoriadau i adael y golau i mewn a phyllau o ddŵr a gerddi bychain o'u cwmpas.
Llinell 15:
{{Comin|Category:Bulla Regia|Bulla Regia}}
*K. Dunbabin, ''The mosaics of Roman North Africa'' (Rhydychen, 1978)
*Hédi Slim ac eraill (gol.), ''L'Antiquité'', cyfrol I o ''L'histoire générale de la Tunisie'' (Éditions Sud, TunisTiwnis, 2003)
 
{{Safleoedd archaeolegol TunisiaTiwnisia}}
 
[[Categori:Carthago]]
[[Categori:Dinasoedd Rhufeinig]]
[[Categori:Safleoedd archaeolegol TunisiaTiwnisia]]
[[Categori:Talaith Jendouba]]