Mecaneg cwantwm: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Glanhawr (sgwrs | cyfraniadau)
Glanhawr (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 54:
::<math>\nabla^2</math> yw'r ail [[differu|ddifferiad]] mewn tri dimensiwn.
 
Heddiw fe wyddwynwyddwn taw hwn yw hafaliad sylfaenol mecaneg cwantwm a ellir ei ddatrys ar gyfer unrhyw system i ganfod ei thon ffwythiant <math>\Psi</math> sy'n disgrifio popeth a ellir ei wybod amdani. Fodd bynnag pan gyhoeddodd Schrödinger ei hafaliad ni wyddai yn union sut i ddehongli'r ton ffwythiant ac roedd y cwestiwn o sut all rhywbeth fodoli fel ton a fel gronyn ar yr un pryd yn dal i fod yn broblem. Yn [[1927]] dangosodd [[Werner Heisenberg]] bod ansicrwydd cynhenid o fewn systemau cwantwm ac nad ellir gwybod yn fanwl gywir ddau ddarn o wybodaeth ynglŷn â system yn gydamserol. Fe fformiwleiddiwyd y canlyniadau yn hafaliad Egwyddor Ansicrwydd Heisenberg:
 
[[Image:Quantum mechanics standing wavefunctions.svg|thumb|right|450px|Mewn glas y mae rhannau real y ddau don ffwythiant egni isaf ar gyfer y gronyn mewn blwch. Mewn coch y mae sgwâr y tonffwythiannau hyn sef y dwysedd tebygolrwydd o ganfod y gronyn. Ble mae'r osgledd yn uchel mae'r dwysedd yn uchel.]]
:<math>\Delta p \ \Delta x = \dfrac{\hbar}{2} </math>