Carausius: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau)
cat
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau)
BDim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Image:Antoninianus Carausius leg4-RIC 0069v.jpg|bawd|200px|Darn arian wedi ei fathu dan Carausius]]
 
Roedd '''Marcus Aurelius Mausaeus Carausius''' (bu farw [[293]]) yn gadfridog Rhufeinig a lwyddodd i gipio grym ym Mhrydain a rhan o [[Gâl]] am rai blynyddoedd. Roedd yn aelod o lwyth Almaenaidd y [[Menapii]], a ganed ef yn y rhan orllewinol o [[Batavia]] ([[Yr Iseldiroedd]] yn awr). Gwnaeth enw iddo'i hun yn ystod ymgyrch [[Maximian]] yn erbyn y [[Bagaudae]] yng ngogledd Gâl, ac o ganlyniad fe'i gwnaed yn bennaeth y llynges oedd yn gwarchod Prydain a gogledd Gâl, y ''[[Classis Britannica]]''. Roedd i fod i'w gwarchod rhag ymosodiadayymosodiadau y [[Sacsoniaid]] a'r [[Ffranciaid]], ond cododd amheuon ei fod yn gadael iddynt lanio ac anrheithio, yna yn eu dal wrth iddynt ddychwelyd a chymeryd yr ysbail iddo'i hun.
 
Gorchymynodd Maximian ei ddienyddio, ond ymateb Carausius oedd cipio grym ym Mhrydain a rhan o Gâl, gan ei gyhoeddi ei hun yn ymerawdwr. Llwyddodd i gadw grym am saith mlynedd, gan fathu ei arian ei hun. Yn [[293]] llwyddodd [[Constantius Chlorus]], y ''Cesar'' yn y gorllewin, i gymeryd gogledd Gâl oddi wrtho a'i had-uno a'r ymerodraeth. Yr un flwyddun llofruddiwyd Carausius gan ei weinidog cyllid, [[Allectus]], a ddaeth yn rheolwr Prydain yn ei le.