86,744
golygiad
(+interwiki) |
BNo edit summary |
||
Sylfaenydd yr [[Ysgolion Cylchynol
Yn dod yn wreiddiol o [[Pen-boyr|Ben-Boyr]], [[Sir Gaerfyrddin]], cafodd ei addysg yn [[Ysgol Ramadeg Caerfyrddin]] ac wedyn ei ordeinio yn [[1708]]. Yn [[1716]] cafodd rheithoriaeth ym mhentref [[Llanddowror]], hefyd yn Sir Gaerfyrdddin. Roedd yn aelod brwdfrydig o'r [[Gymdeithas er Taenu Gwybodaeth Gristnogol]].
Yn [[1731]] dechreuodd y cyntaf o'i ysgolion cylchynol enwog. Roedd yr ysgolion mewn un man am ryw dri mis, fel arfer yn y gaeaf pan oedd amser gan y ffermwyr i fynychu'r ysgol. Roedd yr ysgol yn dysgu plant ac oedolion i ddarllen y [[Beibl]] [[Cymraeg]] ac i adrodd [[catecism]] [[Eglwys Loegr]]. Erbyn iddo farw roedd tair mil o ysgolion wedi cael eu sefydlu mewn 1600 o leoedd a Chymru'n mwynhau'r lefel [[llythrenedd]] gorau yn y byd.
Mae'n werth nodi nad oedd wedi bod yng [[Cymru|Nghymru]] unrhyw fath o gyfundrefn addysg yn Gymraeg cyn hynny ers [[Diddymu'r mynachlogydd|diddymiad y mynachlogydd]].
|