Kazan’: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
interwikis now used through WikiData; updating
Dim crynodeb golygu
Llinell 13:
|poblogaeth_amcangyfrif=1,110,000
|maer=Ilsur Metshin
}}Prifddinas Gweriniaeth [[Tatarstan]] a'r [[Dinasoedd Rwsia|ddinasdinas wythfed fwyaf Rwsia o ran poblogaeth]] yw '''<nowiki>Kazan'</nowiki>''' ([[Rwsieg]] ''Казань'' / ''<nowiki>Kazan'</nowiki>'', [[Tatareg]] ''Qazan'', [[Mari]] ''Osun''). Lleolir yn nwyrain Rwsia Ewropeaidd, ar aber [[Afon Volga]] ac [[Afon Kazanka]], 800&nbsp;km i'r dwyrain o [[Moskva]].
}}
Prifddinas Gweriniaeth [[Tatarstan]] a'r [[Dinasoedd Rwsia|ddinas wythfed fwyaf Rwsia o ran poblogaeth]] yw '''<nowiki>Kazan'</nowiki>''' ([[Rwsieg]] ''Казань'' / ''<nowiki>Kazan'</nowiki>'', [[Tatareg]] ''Qazan'', [[Mari]] ''Osun''). Lleolir yn nwyrain Rwsia Ewropeaidd, ar aber [[Afon Volga]] ac [[Afon Kazanka]], 800&nbsp;km i'r dwyrain o [[Moskva]].
 
== Hanes ==
TebygirTybir i'r ddinas gael ei sefydlu ym [[1005]] gan [[Bwlgariaid y Volga|Fwlgariaid y Volga]]. Er nad oes tystiolaeth eglur am ddyddiad ei sefydlu, mae tystiolaeth archaeolegol yn awgrymu i safle kremlin y ddinas gael ei anheddu yn yr unfed ganrif ar ddeg. Mae'r cyfeiriad cyntaf at y ddinas mewn brut yn dyddio i [[1177]]. Fel rhan o'r [[Llu Euraidd]], daeth Kazan' yn ganolfan fasnachol a gwleidyddol o bwys. Ar ôl cwymp y Llu Euraidd, roedd yn brifddinas i Khanaeth Kazan a ffurfiwyd ym [[1437]] neu [[1438]]. Ar ôl brwydr i gadw ei hannibyniaeth yn erbyn Rwsia, cipiwyd gan y Rwsiaid o dan [[Ifan IV o Rwsia|Ifan IV]] ym [[1552]]. Cafodd ei difrodi'n ddifrifol yn ystod [[Gwrthryfel Pugachev]] ym [[1774]]. Yn y bedwaredd ganrif ar ddeg daeth yn ganolfan addysg gyda sefydliad [[Prifysgol Wladwriaethol Kazan]] ym [[1804]]. Bu Lenin yn astudio yn y brifysgol yn y 1880au a'r 1890au. Ers cwymp yr [[Undeb Sofietaidd]], mae'r ddinas wedi diwygio: agorwyd system [[metro]] ym mis Awst 2005, a chwplhawyd [[mosg]] mwyaf Rwsia [[Qolsharif]] o fewn [[kremlin]] Kazan yn yr un flwyddyn.
 
== Poblogaeth ==