Edward Lhuyd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
cyfs ac ehangu mymryn
symud darn pwysig i'r rhagymadrodd
Llinell 1:
[[Delwedd:Edward Lhwyd 1660-1709 - Llyfryddiaeth a Chyfarwyddiadur - A Bibliography and Readers' Guide (llyfr).jpg|bawd|130px|Llyfryddiaeth a Chyfarwyddiadur]]
Roedd '''Edward Lhuyd''' (hefyd '''Llwyd''' a '''Lloyd'''; 1660–30 Mehefin 1709) yn [[natur]]iaethwr, [[botaneg]]wr, ieithydd, [[daeareg]]ydd a hynafiaethydd Cymreig. Ef sgwennodd y disgrifiad gwyddonol cyntaf o'r [[deinosor]] ''[[Rutellum|Rutellum implicatum]]''<ref>Delair a Sarjeant, 2002</ref>. Etholwyd Lhuyd yn aelod o'r [[Y Gymdeithas Frenhinol|Gymdeithas Frenhinol]], flwyddyn cyn ei farwolaeth ym 1709. Enwyd y [[Lili'r Wyddfa|lili]] a ddarganfodd yn tyfu ar [[yr Wyddfa]] am gyfnod yn ''Lloydia serotina'' (a adnabyddir bellach fel ''Gagea serotina'') ar ei ôl, yn ogystal â [[Cymdeithas Edward Llwyd|Chymdeithas Edward Llwyd]], sef cymdeithas naturiaethol genedlaethol Cymru.
Roedd '''Edward Lhuyd''' (hefyd '''Llwyd''' a '''Lloyd'''; 1660–30 Mehefin 1709) yn naturiaethwr, botanegwr, ieithydd, daearegydd a hynafiaethydd Cymreig.
 
==Bywgraffiad==
Llinell 7:
Teithiai Lhuyd ar hyd a lled [[Prydain Fawr|Prydain]] yn ei waith. Aeth ar daith i [[Eryri]] ym [[1688]] er mwyn cofnodi planhigion lleol y fro ar gyfer ''Synopsis Methodica Stirpium Britannicorum'', llyfr gan y botanegwr [[John Ray]]. Yna, wedi 1697, cychwynnodd Llwyd ar daith o gwmpas pob sir yng Nghymru, yn ogystal â'r [[Yr Alban|Alban]], [[Iwerddon]], [[Cernyw]] a [[Llydaw]]. Argraffwyd ''Lithophylacii Britannici Ichnographia'', ei gatalog o [[ffosil]]iaid, a gasglwyd o amgylch ardal Rhydychen yn bennaf, ym [[1699]] gydag ychydig o gymorth ariannol gan [[Isaac Newton]]. Ym 1707 cyhoeddodd Lhuyd y gyfrol ''Glossography'', y gyfrol gyntaf o'r ''[[Archaeologia Britannica]]'' arfaethedig a'r unig un a welodd olau dydd, sy'n astudiaeth o iaith a diwylliant y gwledydd Celtaidd ar seiliau gwyddonol. Roedd y llyfr yn garreg filltir bwysig yn y meysydd hynny; man cychwyn yr astudiaeth fodern o'r [[ieithoedd Celtaidd]].
 
Enwyd cymdeithas naturiaethwyr Cymru, sef [[Cymdeithas Edward Llwyd]] ar ei ôl.<ref>[http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/aCELL/?q=node/1 Gwefan Cymdeithas Edwrd Llwyd]; adalwyd 6 Chwefror 2014</ref>
Etholwyd Lhuyd yn aelod o'r [[Y Gymdeithas Frenhinol|Gymdeithas Frenhinol]], flwyddyn cyn ei farwolaeth ym 1709. Enwyd y [[Lili'r Wyddfa|lili]] a ddarganfodd yn tyfu ar [[yr Wyddfa]] yn ''Lloydia serotina'' ar ei ôl, yn ogystal â [[Cymdeithas Edward Llwyd|Chymdeithas Edward Llwyd]], sef cymdeithas naturiaethol genedlaethol Cymru.
 
Enwyd [[Cymdeithas Edward Llwyd]] ar ei ôl.<ref>[http://www.cymdeithasedwardllwyd.org.uk/aCELL/?q=node/1 Gwefan Cymdeithas Edwrd Llwyd]; adalwyd 6 Chwefror 2014</ref>
 
==Englyn a sgwennwyd iddo==