Margo MacDonald: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ehangu |
ehangu 2 |
||
Llinell 31:
| religion = Cristion
| website = [http://www.margomacdonald.org/ www.margomacdonald.org]}}
Roedd '''Margo MacDonald''' (née Aitken; [[19 Ebrill]] [[1943]] – [[4 Ebrill]] [[2014]]) yn wleidydd
==Y dyddiau cynnar==
Ganwyd Margo yn [[Hamilton, De Swydd Lanarkshire]] ac fe'i magwyd yn [[Dwyrain Kilbride|Nwyrain Kilbride]], yn un o dri phlentyn.<ref>[http://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/10744561/Margo-MacDonald-obituary.html ''Obituary for Margo MacDonald''], telegraph.co.uk; adalwyd 5 Ebrill 2014.</ref> Nyrs meddygol oedd ei mam Jean a disgrifiodd ei thad Robert fel "dyn creulon iawn".<ref name="heraldobit">{{cite web|url=http://www.heraldscotland.com/comment/obituaries/margo-macdonald.23883336|title=''Margo MacDonald's Herald Scotland obituary''|date=5 Ebrill 2014|accessdate=5 Ebrill 2014}}</ref>
==Gyrfa wleidyddol==
Bu'n lladmerydd diysgog ynglŷn ag annibyniaeth i'r Alban o'r cychwyn cyntaf pan enillodd sedd is-etholiad [[Glasgow Govan (etholaeth)|Glasgow Govan]] yn 1973 dros yr SNP a hithau'n 30 oed. Daeth yn boblogaidd iawn ar unwaith, gyda llawer o'i chefnogwyr yn hysterig yn eu cefnogaeth tuag ati. Torrodd y mold a gynhaliwyd gan Plaid Lafur yr Alban am gyfnod mor hir. Ychydig wedyn (yng ngwanwyn 1974) yr enillodd [[Dafydd Wigley]] [[Arfon (etholaeth seneddol)|Etholaeth Arfon]] a [[Dafydd Elis Thomas]] [[Meirionnydd (etholaeth seneddol)|Etholaeth Meirionnydd]] yng Nghymru, o bosib oherwydd buddugoliaeth Margo.<ref>{{cite news|title=SNP shock for Labour in Govan|date=9 Tachwedd 1973|newspaper=''The Glasgow Herald''}}</ref>
Honodd fod y [[KJB]] a'r [[CIA]] yn y 1970au wedi'i thwyllo gan gogio bod yn newyddiadurwyr er mwyn ei dennu a chwarae rhan o fewn i'r SNP; honodd hefyd fod yr [[MI5]] wedi gwneud yr un peth yn bennaf oherwydd y gredo y gallai cyfalaf [[Môr y Gogledd|olew Môr y Gogledd]] arwain at annibyniaeth i'r Alban.<ref name="mi5">{{cite web|url=http://www.heraldscotland.com/politics/referendum-news/mi5-spies-told-stay-out-of-referendum.21143916|title=''MI5 spies told: stay out of referendum''|date=9 June 2013|accessdate=5 Ebrill 2014}}</ref>
Yn Chwefror 1974, er ei phoblogrwydd, methodd ddal ei gafael yn ei sedd, ond daeth yn Ddirprwy Arweinydd yr SNP.
Beirniadodd yr SNP am fethu a thorri drwodd yn yr ardaloedd diwydiannol a chynghorodd y blaid i symud yn fwy i'r asgell chwith er mwyn gwneud hyn.<ref name="heraldobit"/> Methodd gipio is-etholiad [[Hamilton]] yn 1978 ac yn etholiad cyffredinol y flwyddyn honno yn [[Glasgow Shettleston]].
==Gweler hefyd==
|