Israel: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 51:
Gwlad yn y [[Dwyrain Canol]] ar arfordir y [[Môr Canoldir]] yw '''Gwladwriaeth Israel''' neu '''Israel''' ([[Hebraeg]]: <span class="unicode audiolink">'''[[:Media:He-Medinat Israel.ogg|מְדִינַת יִשְׂרָאֵל]]'''</span>, ''Medinat Yisra'el''; [[Arabeg]]: '''دَوْلَةْ إِسْرَائِيل''', ''Dawlat Isrā'īl''). Cafodd ei sefydlu ym [[1948]] yn [[gwladwriaeth|wladwriaeth]] [[Iddewiaeth|Iddewig]]. Mae mwyafrif y bobl sydd yn byw yno yn [[Iddewon]], ond mae [[Arabiaid]] yn byw yno, hefyd. Lleolir [[Libanus]] i'r gogledd o'r wlad, [[Syria]] i'r gogledd-ddwyrain, [[Gwlad Iorddonen]] i'r dwyrain, a'r [[yr Aifft|Aifft]] i'r de. Mae'r [[Y Lan Orllewinol|Lan Orllewinol]] a [[Llain Gaza]] (ar arfordir y Môr Canoldir) o dan reolaeth Israel sydd hefyd wedi meddiannu [[Ucheldiroedd Golan]]. Mae Israel ar arfordir [[Gwlff Aqabah]], [[y Môr Marw]], a [[Môr Galilea]].
 
Bu mwy a mwy o [[Iddewon]] yn ymfudo i'r wlad (a alwyd yn Israel o'r 1920au ymlaen) a oedd ar y pryd o dan lywodraeth [[Gwledydd Prydain]]. Fe ddaeth yn wlad noddfa arbennig o bwysig i Iddewon yn sgìlsgíl twf [[Ffasgiaeth]] a [[Natsïaeth]] yn [[Ewrop]] yn y [[1930au]] a'r [[1940au]].
 
== Cysylltiadau tramor ==
Mae'r rhan fwyaf o gymdogion Israel, gan gynnwys y [[Palesteiniaid]], pobl [[Libanus]] a'r [[Aifft]] yn gracddig gydagwrth Israel am yr hyn a wnaeth yn 1948 ac am beidio â rhoi tir a hawliau llawn i'r Palesteiniaid. Ers ei chreu mae Israel wedi brwydro dros ei chornel gan ymosod dro ar ôl tro ar ei chymdogion yn yr hyn a elwir yn [[Gwrthdaro Arabaidd-Israelaidd|Wrthdaro Arabaidd-Israelaidd]]. Un o'r ymosodiadau diweddaraf gan Israel yw'r [[Ymosodiad Israel ar Lain Gaza 2008–presennol|Ymosodiad a wnaeth ar Lain Gaza Rhagfyr 2008 hyd 2009]] sef ('Ymgyrch Plwm Bwrw' fel y'i gelwir) a lansiodd ar y 27ain o Ragfyr 2008.
 
Caiff Israel lawer iawn o arian gan [[Unol Daleithiau America]] a ddefnyddir ganddi i brynu arfau, gan gynnwys arfau niwclear; oddeutu $3 biliwn y flwyddyn.<ref>[http://www.csmonitor.com/2002/1209/p16s01-wmgn.html The Christian Science Monitor]</ref>