Priordy Llanddewi Nant Hodni: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Ham II (sgwrs | cyfraniadau) |
Ham II (sgwrs | cyfraniadau) B clean up, replaced: Graddfa I → Gradd I using AWB |
||
Llinell 4:
[[Priordy]] [[Awstiniaid|Awstinaidd]] ger pentref [[Llanddewi Nant Hodni]] yng nghymuned [[Crucornau]] yw '''Priordy Llanddewi Nant Hodni'''. Saif yng ngogledd-orllewin [[Sir Fynwy]], 10 milltir i'r gogledd o'r Fenni ar ffordd fynydd sy'n arwain i Gapel-y-ffin a'r Gelli Gandryll, yn [[Dyffryn Ewias|Nyffryn Ewias]].
Cyn sefydlu'r priordy roedd y safle eisoes yn adnabyddus fel clas Cymreig Llanddewi Nant Hodni, yn ardal [[Ewias]]. Ymwelodd [[Gerallt Gymro]] â'r priordy newydd yn [[1188]] ac mae'n dweud mai dau feudwy Cymreig a sefydlodd yr hen glas. Roedd y feudwyfa yn eiddo i'r arglwydd Normanaidd William de Lacy, o deulu Lacy, arglwyddi [[Ewias Lacy]]. Yn [[1118]] sefydlodd ganondy i'r [[Urdd yr Awstiniaid|Canoniaid Awstinaidd]] yma, y cyntaf yng Nghymru.
Ad-feddiannwyd yr ardal gan y Cymry yn [[1135]], ac aeth rhai o'r canoniaid nad oeddynt yn Gymry i sefydlu canondy newydd, Llanthony Secunda, ger [[Caerloyw]]. Parhaodd teulu de Lacy i ariannu'r sefydliad gwreiddiol, ac adeiladwyd eglwys fawr i't priordy yn [[1217]]. Pan ddiddymwyd y mynachlogydd daeth clafdy'r priordy yn eglwys y plwyf; mae eglwys y priordy ei hun yn adfail.
{{eginyn Sir Fynwy}}▼
▲[[Categori:Adeiladau rhestredig Graddfa I Sir Fynwy]]
[[Categori:Hanes Sir Fynwy]]
[[Categori:Sefydliadau'r 12fed ganrif]]
[[Categori:Tai Awstinaidd Cymru|Llanddewi Nant Hodni]]
▲{{eginyn Sir Fynwy}}
| |||