Wicipedia

Kazimir Malevich: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Huw P (sgwrs | cyfraniadau)
2,758 golygiad
Dim crynodeb golygu
manion, categoriau
Llinell 1:
{{gwybodlen
|enw=Kazimir Malevich
Llinell 28 ⟶ 27:
}}
 
Roedd '''Kazimir Severinovich Malevich'''{{#tag:ref|{{lang-ru|Казими́р Севери́нович Мале́вич}} {{IPA-ru|kɐzʲɪˈmʲir sʲɪvʲɪˈrʲinəvʲɪt͡ɕ mɐˈlʲevʲɪt͡ɕ|}}, {{langiaith-pl|Kazimierz Malewicz}}, {{langiaith-uk|Казимир Северинович Малевич}} {{IPA-uk|kazɪˈmɪr sɛwɛˈrɪnɔwɪtʃ mɑˈlɛwɪtʃ|}}, {{langiaith-be|Казімер Сэвэрынавіч Малевіч}} {{IPA-be|kaziˈmʲer sɛwɛrˈɪnawʲitʃ mɑˈlɛwitʃ|}}, {{langiaith-de|Kasimir Malewitsch}}|group=nb}} (23 Chwefror 1879 – 15 Mai 1935) yn beintiwr a damcaniaethwr celf [[Rwsia|RwsiegRwsiaidd]].<ref name="Schwartz p. 84">Milner and Malevich 1996, p. X; Néret 2003, p. 7; Shatskikh and Schwartz, p. 84.</ref>▼
 
 
 
▲Roedd '''Kazimir Severinovich Malevich'''{{#tag:ref|{{lang-ru|Казими́р Севери́нович Мале́вич}} {{IPA-ru|kɐzʲɪˈmʲir sʲɪvʲɪˈrʲinəvʲɪt͡ɕ mɐˈlʲevʲɪt͡ɕ|}}, {{lang-pl|Kazimierz Malewicz}}, {{lang-uk|Казимир Северинович Малевич}} {{IPA-uk|kazɪˈmɪr sɛwɛˈrɪnɔwɪtʃ mɑˈlɛwɪtʃ|}}, {{lang-be|Казімер Сэвэрынавіч Малевіч}} {{IPA-be|kaziˈmʲer sɛwɛrˈɪnawʲitʃ mɑˈlɛwitʃ|}}, {{lang-de|Kasimir Malewitsch}}|group=nb}} (23 Chwefror 1879 – 15 Mai 1935) yn beintiwr a damcaniaethwr celf [[Rwsia|Rwsieg]].<ref name="Schwartz p. 84">Milner and Malevich 1996, p. X; Néret 2003, p. 7; Shatskikh and Schwartz, p. 84.</ref>
Roedd yn arloeswr celf haniaethol a phrif sylfaenydd y mudiad celfyddydol ''Suprematist'' yn seiliedig ar ffurfiau geometrig, fel cylchoedd, sgwariau a llinellau wedi'u peintio mewn dewis cyfyngedig o liwiau. <ref>{{cite web|url=http://www.encyclopedia.com/topic/Kazimir_Severinovich_Malevich.aspx |title=Malevich, Kasimir — A Dictionary of Twentieth-Century Art |publisher=Encyclopedia.com |date= |accessdate=2014-03-18}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.encyclopedia.com/doc/1E1-Malevich.html |title=Casimir Malevich — The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition |publisher=Encyclopedia.com |date= |accessdate=2014-03-18}}</ref>
 
==Bywyd cynnar==
Fe ganwyd Kazimir Malevich yn Kazimierz Malewicz i deulu Pwyleg [[Pwyliaid|Pwylaidd]],<ref name="A.T.">Andrzej Turowski, ''[http://www.antykwariat.waw.pl/ksiazka,1005680/andrzej_turowski_malewicz_w_warszawie_rekonstrukcje_i_symulacje,203919.html Malewicz W Warszawie: Rekonstrukcje i Symulacje]'' Universitas 2002, ISBN 8370524869.</ref><ref name="ND">N.D. (26 July 2013), [http://www.dziennik.com/publicystyka/artykul/walcza-o-polskosc-malewicza Walczą o polskość Malewicza (Advocating the Polishness of Malewicz)] ''Nowy Dziennik''.</ref>oedd a oedd wedi dodsymud i fyw yn agos i [[Kiev]] (pryd hynny'n rhan o [[Ymerodraeth Rwsia]],; yryn [[Wcráin]] heddiw) wediar ôl rhaniadauymraniad [[Gwlad Pwyl]].
 
==Suprematism==
[[File:Казимир Малевич, Супрематическая композиция, 1915.jpg||thumb|''Cyfansoddiad
Suprematist'', 1915]]
 
Yn 1915, fe osododd Malevich sylfaeni ''[[Suprematism]]'' pan gyhoeddodd ei maniffesto 'O Giwbiaeth i Suprematism'. Yn 1915-1916 gweithiodd gydag arlunwyr Supremataidd eraill mewn prosiect cydweithredol, gwerinol ym mhentrefi Skoptsi a Verbovka. Yn 1916-1917 cymerodd ran yn yr arddangosfa 'Jac o Ddiemyntau' ym [[Moscow]] gyda Nathan Altman, David Burliuk, Aleksandra Ekster ac eraill.
 
Mae enghreifftiau enwog o'i waith ''Suprematist'' yn cynnwys y ''Sgwâr Du''' (1915) <ref>Drutt and Malevich 2003, p. 243.</ref> a ''Gwyn ar Wyn'' (1918).
 
==Wedi Chwyldro Rwsia==
Yn dilyn [[Chwyldro Rwsia]] (1917), fe ddaeth Malevich yn aelod o Goleg Gelf Narkompros,
a Chomisiynwr y Pwyllgor Gwarchod Cofebion ac Amgueddfeydd. Dysgodd yn Ysgol Gelf Ymarferol Vitebsk yn yr [[Undeb Sofietaidd]] (yn awr yn [[Belarws]]) (1919–1922), Academi Celf [[Leningrad]] (1922–1927), a Sefydliad Celf Kiev (1927–1929), ac Ysgol Gelf Leningrad (1930).
 
Ysgrifennodd ei lyfr ''Y Byd Fel Di-wrthrychaeth'', a gyhoeddwyd ym [[Munich]] ym 1926. YnddiYnddo mae Malevich yn amlinellauamlinellu syniadaeth 'Suprematist'.
 
Yn 1923, fe benodwyd Malevich yn gyfareddwrgyfarwyddwr yn Sefydliad Diwylliant Celfyddydol Petrograd, a gafodd ei orfodi i gau ym 1926 ar ôl i bapur newydd GomiwnyddolComiwnyddol ei alw yn ''mynachdy"fynachdy dan nawdd y llywodraeth yn llawn pregethu meddwol gwrth-chwyldroadol''."
 
Roedd y system [[Joseff Stalin|Stalinaidd]] yn dechrau troi i hyrwyddo celfyddyd propaganda [[Realaeth]] fel yr unig ffuf celfyddydol derbynniol.<ref name="JAMA">[http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=646105 Journal of the American Medical Association (JAMA), Volume 305, Number 11 (March 16, 2011), p. 1066]</ref>
 
[[File:Englishman in Moscow.jpg||thumb|right|''Sais ym Moscow'', 1914]]
==Cydnabyddiaeth Rhyngwladolrhyngwladol a gwaharddiad==
Ym 1927 fe deithiodd Malevich i [[Warsaw]] blelle derbyniodd groeso brwd <ref>Turowski, Andrzej. Malewicz w Warszawie: Rekonstrukcje i Symulacje [Malevich in Warsaw: Reconstructions and Simulations]. Cracow: Universitas, 2002.</ref>. Yno cyfarfu ag arlunwyr a'i gyn-fyfyrwyr Władysław Strzemiński a Katarzyna Kobro, oedd yn creu gwaith wedi'i ddylanwadu gan Malevich yn eu mudiad eu hun sef ''Unism''. <ref>{{cite web|url=http://www.moma.org/collection/theme.php?theme_id=10202 |title=The Collection &#124; Suprematism |publisher=MoMA |date= |accessdate=2014-03-18}}</ref>
 
Fe aeth Malevich ymlaen i [[Berlin]] a [[Munich]] i arddangos ei waith gan dderbyn sylw rhyngwladol. Fe adawodd lawer o waith ar ôl pan ddychwelodd i'r Undeb Sofietaidd. Roedd Malevich yn rhagweld y byddai agweddai'r awdurdodau tuag at gelf fodern yn newid yn dilyn marwolaeth [[Vladimir Ilyich Lenin|Lenin]]. Fe ddechreuodd lywodraethllywodraeth [[Stalin]] rhwystrorwystro celf haniaethol, yngan ei ystyriedhystyried yn ''bourgeois''. Cafodd llawr o'i waith euei cipiogipio ac fe waharddwyd rhag creu rhagor.
 
==Marwolaeth==
Bu farw Malevich o ganser yn Leningrad ar 15 Mai 1935. Arddangoswyd y 'Sgwâr Du' uwchben ei wely angau, ac roedd galarwyr yn gallu chwifio baner yn dangos y 'Sgwâr Du'. <ref name="JAMA"/> . Fe gladdwyd o dan dderwen wrth ymyl Nemchinovka.<ref>Sophia Kishkovsky (Awst 30, 2013), [http://artsbeat.blogs.nytimes.com/2013/08/30/malevichs-burial-site-is-found-underneath-housing-development/ Malevich’s Burial Site Is Found, Underneath Housing Development] ''[[New York Times]]''.</ref>
 
==Marchnad gelf==
Ar 3 Tachwedd 2008 fe dorrwyd y record am bris uchaf a dalwyd am ddarn o gelf RwsiegRwsiaidd pan werthwyd un o weithiau Malevich, ''Cyfansoddiad Suprematist'' am US$60 miliwn yn Sotherby's, Efrog Newydd.
 
==Mewn diwylliant poblogaidd==
Mae Malevich a'i waith yn ysbrydoli llawer o gyfeiriadau mewn diwylliant poblogaidd. Mae'r nofel boblogaidd ''Red Square'' gan [[Martin Cruz]] yn ymwneud â smyglo darlun Malevich o Rwsia tra bod nofel Noah Charney ''The Art Thief'' yn hanes dwyn gwaith Malevich ac yn trafod effaith gwaith radicalaidd Malevich ar y byd celf. Mae gwaith Malevich hefyd yn amlwg yn ffilm [[Lars Von Trier]] ''Melancholia'', 2011.
 
Mae'r grŵp roc-diwydiannol SlofeniadSlofenaidd [[Laibach]] wedi defnyddio'r “Sgwâr Du” yn eu logo a phosteri <ref> http://wtc.laibach.org/ceci-nest-pas-malevich </ref>. Mae label recordiau Cymraeg [[Ankst|Recordiau Ankst]] yn defnyddio logo a chefndir i'w wefan a ddylanwadwyd gan Malevich <ref>http://ankst.co.uk/</ref>.
 
==Oriel==
Llinell 112 ⟶ 108:
* ''The Non-objective World'', Kasimir Malevich, trans. Howard Dearstyne, Paul Theobald, 1959. ISBN 0-486-42974-1
* ''Kazimir Malevich and Suprematism 1878-1935'', Gilles Néret, Taschen, 2003. ISBN 0-87414-119-2
* Dreikausen, Margret, "Aerial Perception: The Earth as Seen from Aircraft and Spacecraft and Its Influence on Contemporary Art" (Associated University Presses: [[Cranbury, NJNew Jersey]]; [[LondonLlundain]], EnglandLloegr; [[Mississauga]], [[Ontario]]: 1985). ISBN 0-87982-040-3
*[[Matthew Drutt|Drutt, Matthew]]; Malevich, Kazimir, ''Kazimir Malevich: suprematism'', Guggenheim Museum, 2003, ISBN 0-89207-265-2
* Milner, John; Malevich, Kazimir, ''Kazimir Malevich and the art of geometry'', [[Yale University Press]], 1996. ISBN 0-300-06417-9
* Shatskikh, Aleksandra S, and Marian Schwartz, ''Black Square: Malevich and the Origin of Suprematism'', 2012. ISBN 9780300140897
* Shishanov V.A. ''[[Vitebsk Museum of Modern Art]]: a history of creation and a collection''. 1918–1941. - [[Minsk]]: Medisont, 2007. - 144 p.''[http://vash2008.mylivepage.ru/file/1774/6236_MuzeyVitebskFragment3.pdf Mylivepage.ru]''
* ''Kazimir Malevich in the State Russian Museum''. Palace Editions. ISBN 978-3-930775-76-7. (English Edition)
* ''Malevich and his Influence'', [[Kunstmuseum Liechtenstein]], 2008. ISBN 978-3-7757-1877-6
Llinell 134 ⟶ 130:
* [http://www.leningradartist.com/outline.htm Sergei V. Ivanov. Ysgol Beintio Leningrad School of]
 
[[Categori:Arlunwyr]]▼
{{Link GA|de}}
 
{{DEFAULTSORT:Malevich, Kazimir Severinovich}}
▲[[Categori:Arlunwyr Rwsiaidd]]
[[Categori:Genedigaethau 1875]]
[[Categori:Marwolaethau 1935]]
[[Categori:Sofietiaid]]
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Kazimir_Malevich"