Fersiwn yn ôl 16:02, 16 Hydref 2013 golygu Macs15 (sgwrs \| cyfraniadau) 2 olygiad Dim crynodeb golygu ← Cymharer â'r fersiwn gynt		Fersiwn yn ôl 01:00, 29 Gorffennaf 2014 golygu dadwneud Anatiomaros (sgwrs \| cyfraniadau) Awto-batrolwyr 86,744 golygiad BDim crynodeb golygu Cymharer â'r fersiwn dilynol →
Llinell 26: }} Tref yng [[cwm Cynon\|Nghwm Cynon]] ~~yn sir hanesyddol [[Morgannwg]],~~ ym [[bwrdeistref sirol\|mwrdeistref sirol]] [[Rhondda Cynon Taf]], de [[Cymru]], yw '''Aberdâr''' (llurguniad [[Saesneg]]: ''Aberdare''). Cyfeirnod OS: SO0002. Lluosog "derwen" ydy "dâr", ac ~~ymddangosodd~~mae'r yenghraifft ~~gair~~ysgrifenedig yngyntaf ~~ysgrifenedig~~o'r gair yn ~~gyntaf~~dyddio yno 1203.{{angen ffynhonell}} Ceir hefyd yng ngogledd Cymru [[Aberdaron]], sydd hefyd yn ymwneud â choed derw. Ym 1991 roedd poblogaeth y dref yn 31,619. Mae Aberdâr bedair milltir o [[Merthyr Tudful\|Ferthyr Tudful]] a thua 24 milltir o [[Caerdydd\|Gaerdydd]], ar [[Afon Cynon]]. Mae gwasanaeth rheilffordd rhwng Aberdâr a Chaerdydd trwy Gwm Cynon. [[Delwedd:Aberdaremarkettavern.png\|bawd\|chwith\|300px\|Marchnad Aberdâr]] ==Hanes== Roedd Aberdâr yn sir hanesyddol [[Morgannwg]]. Yng Nghwmbach Aberdâr y ffurfiwyd y gangen gyntaf o'r Gymdeithas Gydweithredol yng Nghymru, ym 1860. Yn wreiddiol, ddechrau'r [[19eg ganrif\|bedwaredd ganrif ar bymtheg]], roedd pentref Aberdâr mewn ardal amaethyddol, ond pan ddarganfuwyd llawer o [[glo\|lo]] a mwyn [[haearn]] yn yr ardal cynyddodd y boblogaeth yn gyflym iawn. Sefydlwyd gweithdai haearn yn Llwydcoed ac [[Abernant]] ym 1799 a 1800, wedi'u dilyn gan eraill yn Gadlys ac [[Aberaman]] ym 1827 a 1847. Nid yw'r rhain wedi gweithio ers 1875. Cyn 1836, câi'r rhan fwyaf o'r glo ei ddefnyddio yn lleol, yn bennaf yn y gweithdai haearn, ond wedyn dechreuwyd allforio glo o dde Cymru. Yn ail hanner y bedwaredd ganrif ar bymtheg, gwellodd y dref yn fawr. Llinell 71: [[Categori:Aberdâr\| ]] ~~[[Categori:Cymunedau Rhondda Cynon Taf]]~~ ~~[[Categori:Trefi Rhondda Cynon Taf]]~~

Aberdâr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau