Epona: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 22 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q835976 (translate me)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Image:MULO-Epona Freyming.jpg|right|thumb|200px|Epona, 3rd c. AD, from Freyming (Moselle), France (Musée Lorrain, Nancy)]]
 
Roedd '''Epona''' yn dduwies [[Y Celtiaid|Geltaidd]] a addolid yng [[Gâl|Ngâl]] ac ardaloedd Celtaidd eraill. Roedd yn amddiffynnydd [[ceffyl]]au, mulod ac asynnod, ac yn dduwies ffrwythlondeb. Awgrymodd H. Hubert fod y dduwies a'i cheffylau yn arwain eneidiau'r meirw. Ceir cerfluniau o Epona trwy'r Ymerodraeth Rufeinig, y rhan fwyaf ohonynt, ond nid y cyfan, wedi eu cysegru iddi gan Geltiaid. Dangosir y dduwies yn marchogaeth mewn llawer o'r cerfluniau.
 
Daw'r enw [[Galeg]] Epona, "Caseg Ddwyfol", o'r prtoproto-Geltig *epōs (ceffyl) - cynharer "ebol" yn Gymraeg. Ceir yn elfen i enwau ambell i le, megis [[Epynt]], yn ogystal. Mae nifer o ysgolheigion wedi ei chysylltu aâ [[Rhiannon]] ym [[Pedair Cainc y Mabinogi|Mhedair Cainc y Mabinogi]]. Y dduwies gyfatebol ym mytholeg [[Iwerddon]] yw [[Macha]], duwies sofraniaethtra-arglwyddiaetj a gysylltir â defodau'n ymwneud â cheffylau.
 
Efallai fodmae cysylltiad rhwng cwlt Epona a'r [[Ceffyl Gwyn Uffington|cerflun sialc o geffyl gwyn]] anferth a welir yn [[Uffington]], de Lloegr heddiw, yn ogystal.
 
{{eginyn mytholeg}}