Claudio Monteverdi: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Rei Momo (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Delwedd:Claudio Monteverdi.jpg|bawd|dde|200px220px|Claudio Monteverdi]]
[[Delwedd:Tomba di Claudio Monteverdi.jpg|bawd|dde|200px|Mae'r beddrod yn y ''Basilica di Santa Maria Gloriosa dei Frari'']]
 
Cyfansoddwr ac offeiriad [[Yr Eidal|Eidalaidd]] oedd '''Claudio Monteverdi''' (bedyddiwyd [[15 Mai]] [[1567]] - bu farw [[29 Tachwedd]] [[1643]]). Mae ei waith fel cyfansoddwr yn garreg filltir bwysig sy'n nodi'r trawsnewid o [[cerddoriaeth y Dadeni|gerddoriaeth y Dadeni]] i [[cerddoriaeth Baróc|gerddoriaeth Faróc]].<ref>William D. Halsey; Ed. ''Collier's Encyclopedia''. Cyfrol. 16. [[Efrog Newydd]]: MacMillan Educational Company; 1991</ref>
 
==Bywyd personnol==
 
[[Delwedd:Claudio Monteverdi bust in Cremona.jpg|bawd|220px|Penddelw o Giuseppe Mazzini yng 'Ngerddi [[Pab Ioan Pawl II|Ioan Pawl II]]', yn [[Cremona]], yr Eidal.]]
 
Fe'i ganwyd yn [[Cremona]]'n fab i'r meddyg Baldassare Monteverdi. Yn 1599 priododd y gantores llys Claudia Cattaneo,<ref>Whenham, John, and Richard Wistreich, eds. ''The Cambridge Companion to Monteverdi''. Gwasg Prifysgol Caergrawnt, 2007.</ref> a fu farw ym Medi 1607.<ref>Whenham, John, and Richard Wistreich, eds. ''The Cambridge Companion to Monteverdi''. Gwasg Prifysgol Caergrawnt, 2007, 66.</ref> Roedd ganddynt ddau fab (Francesco a Massimilino) a merch (Leonora). Bu farw merch arall yn union wedi' enedigaeth.<ref name="Ringer, Mark 2006">Ringer, Mark. ''Opera's First Master: The Musical Dramas of Claudio Monteverdi''. Canada: Amadeus Press, 2006, {{Page needed|date=December 2008}}.</ref>
Llinell 16 ⟶ 17:
 
Yn ystod ei flynyddoedd olaf, mewn cyfnod o salwch, y cyfansoddodd ddau o'i gampweithiau gorau: ''[[Il ritorno d'Ulisse in patria]]'' (''Dychweliad Ulysses'', 1641), a'r opera hanesyddol ''[[L'incoronazione di Poppea]]'' (''Coroni'r Poppea'', 1642), sy'n seiliedig ar fywyd yr Ymerawdwr [[Nero]].<ref>Sadie, Stanley, gol. ''The New Grove Dictionary of Music and Musicians 2nd ed.'' Llundain: MacMillan Publishers Limited, 2001.</ref> Cyfrifir y ''L'incoronazione'' yn hynod bwysig, ei ''fagnum opus'', ac mae'n cynnwys golygfeydd sy'n gymysgedd o drasiedi, rhamant a hwyl - yn union fel bywyd ei hun. Caiff hefyd ei gyfri fel llafn y swch Faróc, a dorrodd dir newydd, gyda'i gymeriadau real a'i gynghanedd cerddorol cynnes.<ref>Arnold, Denis, a Nigel Fortune, eds. ''The New Monteverdi Companion''. Llundain: faber and faber, 1985, {{Page needed|date=December 2008}}.</ref> Hyd at y 1960 ystyriwyd ei weithiau drwy lygad yr hanesydd yn hytrach na'r cerddor, ond ers hynny fe'i gosodir ar lwyfan llawer uwch, yn enwedig ''The Coronation of Poppea'', sy'n cael ei chanu heddiw ledled y byd.
 
[[Delwedd:Tomba di Claudio Monteverdi.jpg|bawd|dde|200px220px|Mae'r beddrod yn y ''Basilica di Santa Maria Gloriosa dei Frari'']]
 
=== Y madrigalau ===
{{listen