William Rees (Gwilym Hiraethog): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Nic Dafis (sgwrs | cyfraniadau)
Cywiro delwedd (yr un blaenorol oedd William Edwards, pennaeth Coleg y Bedyddwyr)
Awdurdod
Llinell 1:
[[Image:Dr_William_Rees_Dr William Rees (Gwilym_HiraethogGwilym Hiraethog,_1802 1802-83)_ (1870)_NLW3364253 NLW3364253.jpg|right|200px|thumb|Gwilym Hiraethog]]
[[Llenor Cymraeg]] a gweinidog oedd '''William Rees''' ([[8 Tachwedd]] [[1802]]- 8 Tachwedd [[1883]]), neu '''Gwilym Hiraethog''' fel y'i adnabyddir.
 
==Bywgraffiad==
Llinell 6:
 
[[Delwedd:Cofeb Hiraethog Llansannan.JPG|200px|bawd|Carreg goffa Gwilym Hiraethog ar gapel newydd yr Annibynwyr (1902), Llansannan]]
Er iddo gael ei fagu gyda'r [[Eglwys Bresbyteraidd Cymru|Trefnyddion Calfinaidd]] fe ymunodd â'r Annibynwyr wedi iddynt gychwyn achos yn [[Llansannan]] yn [[1828]]. Fe'i galwyd i Lôn Swan, [[Dinbych]] yn [[1837]], yna ymlaen i'r Tabernacl, [[Lerpwl]] ([[1843]]), yna i Salem yn yr un dref ([[1853]]) a diweddu ei yrfa fel gweinidog yn Grove Street, Lerpwl wedi iddo symud yno yn [[1867]]. Bu'n pregethu yno nes iddo ymddeol ym [[1875]]. Roedd ei frawd, [[Henry Rees|Henry]] hefyd ymysg pregethwyr mwyaf blaengar y cyfnod.
 
Gwnaeth enw iddo'i hun fel pregethwr poblogaidd ac ynghyd â'i ddawn fel llenor, golygydd, gwleidydd a darlithydd fe'i enwyd gan [[Gwynfor Evans]] fel ''"...ffigur amlycaf trydydd chwarter y ganrif ddiwethaf pan oedd pregethwyr yn arwyr Cymru."'' Dywedir mai cyfraniad mwyaf Hiraethog i Gymru oedd sefydlu'r ''[[Baner ac Amserau Cymru|Amserau]]'' yn [[1843]]. Yr Amserau oedd y [[Papurau newydd Cymraeg|newyddiadur Cymraeg]] cyntaf i lwyddo. Roedd Hiraethog ymysg cwmni da o [[Anghydffurfiaeth|Anghydffurfwyr]] radicalaidd, pobl megis [[Samuel Roberts (S.R.)|S.R. Llanbrynmair]], [[David Rees]] [[Llanelli]] a [[Ieuan Gwynedd]] – dywedir mai Hiraethog oedd y pennaf yn eu plith. Mynnai Hiraethog a'i gwmni o Annibynwyr radical daro'n erbyn y traddodiad pietistaidd a gadwai [[Cristnogaeth|Gristnogion]] allan o'r byd politicaidd.
Llinell 60:
[[Categori:Nofelwyr Cymraeg]]
[[Categori:Pobl o Lansannan]]
 
{{Authority control}}