|
[[Delwedd:Sivakempfort.jpg|bawd|dde|150px|Cerflun o [[Shiva]] yn perfformio myfyrdod Yogaiddiogig yn yr ymddaliad [[Padmasana]].]]
Disgyblaethau traddodial [[meddyliol]] a [[corfforol|chorfforol]] sy'n tarddu o [[India]] yw '''Yogaioga'''<ref>''[[Geiriadur yr Academi]]'', [yoga].</ref> ([[SanskritSansgrit]], [[Pāli]]: योग ''yóga'').<ref>Stuart Ray Sarbacker, ''Samadhi: The Numinous and Cessative in Indo-Tibetan Yoga.'' SUNY Press, 2005, tud. 1-2</ref><ref name="Tattvarthasutra 2007 p. 102">Tattvarthasutra [6.1], gweler Manu Doshi (2007) Cyfieithiad o'r Tattvarthasutra, Ahmedabad: Shrut Ratnakar tud. 102</ref> Mae Yogaioga hefyd yn un o chwe ysgol [[uniongred]] ([[āstika]]) [[athroniaeth]] [[Hindŵ]], ac at y gôl y mae'r ygol hwnnw yn anelu ati.<ref name="Jacobsen">Jacobsen, Knut A. (gol.); Larson, Gerald James (gol.) (2005). ''Theory And Practice of Yoga: Essays in Honour of Gerald James Larson'', Brill Academic Publishers. ISBN 90-04-14757-8. (Studies in the History of Religions, 110)</ref><ref>Diffiniad Monier-Williams o yogaioga."</ref> Mae hefyd yn cyfeirio at y swm o'r holl weithgareddau meddyliol, llafar a chorfforol yn Jainiaeth.
Mae prif ganghennau yogaioga yn [[athroniaeth Hindŵ]] yn cynnwys [[RajaIoga YogaRaja]], [[KarmaIoga YogaKarma]], [[JnanaIoga YogaJnana]], [[Ioga Bhakti Yoga]], a [[Ioga Hatha Yoga]].<ref name=yogaTrads1_042007>Pandit Usharbudh Arya (1985). The philosophy of hatha yoga. Himalayan Institute Press; 2il argraffiad</ref><ref name=yogaTrads2_042007>Sri Swami Rama (2008) The royal path: Practical lessons on yoga. Himalayan Institute Press; Argraffiad newydd</ref><ref name=yogaTrads_3042007>Swami Prabhavananda (cyfieithydd), Christopher Isherwood (cyfieithydd), Patanjali (awdur). (1996). Vedanta Press; How to know god: The yoga aphorisms of Patanjali. Argraffiad newydd</ref> Caiff RajaIoga YogaRaja ei grynhoi yn y [[YogaSwtrâu Sutras ofIoga Patanjali]], ac adnabyddir yn syml fel yogaIoga yng nghyd-destun athroniaeth Hindŵ, ac mae'n ran o draddodiad [[Samkhya]]<ref name="Jacobsen" /> Mae nifer o destunau Hindŵ yn trafod agwedauagweddau o yogaioga, gan gynnwys [[Upanishads]], y [[Bhagavad Gita]], y [[HathaPradipika YogaIoga PradipikaHatha]], y [[Shiva Samhita]] ac amryw o [[Tantratantra|dantrâu]]i.
Mae gan y gair [[Sanskrit]]Sansgrit ''yoga''"ioga" sawl ystyr,<ref name="Apte">Apte, Vaman Shivram (1965). The Practical Sanskrit Dictionary. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers. ISBN 81-208-0567-4</ref> ac mae'n tarddu o'r gwraidd Sanskrit ''yuj'', sy'n golygu "i reoli", "i ieuo" neu "i uno".<ref>Gavin Flood (1996)</ref> Mae cyfeiithiadau'n cynnwyr "ymuno", "cyfuno", "undeb", "cysylltair", a "modd".<ref name="Apte" /> Yn gyffredinol tu allan i India, mae'r term ''yogaioga'' yn cael ei gysylltu â [[Ioga Hatha Yoga]] a'i [[asanas]] (ymddaliadau) neu fel ffurf o [[ymarfer corff]]. Gelwir un sy'n ymarfer yogaioga neunneu'n dilyn athroniaeth yogaioga yn [[Yogiiogi]].<ref>''Geiriadur yr Academi'', [yogi].</ref><ref>American Heritage Dictionary: "Yogi, One who practices yoga." Websters: "Yogi, A follower of the yoga philosophy; an ascetic."</ref>
== Ffynonellau ==
{{cyfeiriadau|2}}
{{commonscat|Yoga|ioga}}
[[Categori:Hindŵaeth]]
|
