Refferendwm annibyniaeth yr Alban, 2014: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
John Jones (sgwrs | cyfraniadau)
x cyfoes
Dylan Iorwerth
Llinell 19:
[[Delwedd:Scottish independence polls graphic.svg|bawd|Pôl piniwn o'r holl bolau]]
[[Delwedd:Recent opinion polls for Scottish Independence Referendum.svg|bawd|Graff o holiaduron yn rhagweld sut oedd yr etholaeth yn bwriadu pleidleisio]]
Cadarnhaodd Llywodraeth yr Alban drwy fesur cyfreithiol i ostwng oed pleidleisio o 18 i 16 oed, fel rhan o bolisi'r SNP dros safoni'r oedran hwn ym mhob etholiad yn yr Alban.<ref name = "viewpoint">{{cite news |url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-19908031 |title=''Viewpoints: Can 16- and-17-year olds be trusted with the vote?'' |work=BBC News |publisher=BBC |date=14 October 2012 |accessdate=14 Hydref 2012}}</ref><ref name="Macdonnell">{{cite news|url=http://www.thetimes.co.uk/tto/news/uk/scotland/article3167034.ece|title=''16-year-olds likely to get the vote on Union split''|last=Macdonnell|first=Hamish|date=17 Medi 2011|work=The Times Scotland|publisher=Times Newspapers Limited|accessdate=18 Medi 2011|location=Llundain}}</ref> Cytunodd y Blaid Lafur, y Rhyddfrydwyr a'r Blaid Werdd gyda'r mesur.<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-21741448|title=''Scottish independence: Bill to lower voting age lodged''|date=12 Mawrth 2013|accessdate=31 Rhagfyr 2013|work=BBC News}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-23074572|title=''Scottish independence: Referendum voting age bill approved by MSPs''|date=27 Mehefin 2013|accessdate=31 Rhagfyr 2013|work=BBC News}}</ref>
 
OsGan ywi'r mwyafrif bleidleisio yn erbyn annibyniaeth yna bydd yr Alban yn parhau o dan y drefn bresennol, yn rhan o'r Deyrnas Unedig,<ref name = "outcome"/><ref name = "agreement"/> ond addawyd y byddai rhagor o bwerau yn cael eu datganoli i'r Alban o Lundain, fel rhan o Ddeddfwriaeth yr Alban 2012.<ref name = "outcome"/><ref name = "agreement"/>
Yn Ionawr 2012, arweiniodd [[Elaine Murray]], Aelod o'r Blaid Lafur, ymgyrch yn annog y dylid rhoi'r hawl i'r 800,000 o Albanwyr sy'n byw y tu allan i'r Alban i gael yr hawl i bleidleisio. Gwrthwynebwyd hyn gan Lywodraeth yr Alban, a ddadleuodd y byddai'n anodd iawn i weinyddu hyn ac y byddai Adran Hawliau Dynol y [[Cenhedloedd Unedig]] yn cwestiynu cyfreithlondeb refferendwm sydd heb ei seilio ar ffiniau daearyddol.<ref name = "extended vote">{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-16607480|title=''Scottish independence: SNP dismisses ex-pat voting call''|work=BBC News|publisher=BBC|date=18 Ionawr 2012|accessdate=19 Ionawr 2012}}</ref>
 
Wrth grynhoi'r ymgyrch dros annibyniaeth yn Nhachwedd 2014 dywedodd Dylan Iorwerth Golygydd Gyfarwyddwr ''Golwg'', 'Llwyddiant rhyfeddol oeddoedd pleidlais'Ie' refferendwm yr Alban gan fod Alex Salmond yn gwybod yn iawn mai cam oedd o, nid diwedd y daith. Mae galw Salmond yn fethiant fel pebai awduron 'Exodus' wedi dweud mai fflop oedd [[Moses]].'<ref>Golwg; Tachwedd 20 2014; tudalen 8; erthygl 'Ta-ta Moses'.</ref>
Os yw'r mwyafrif yn erbyn annibyniaeth yna bydd yr Alban yn parhau o dan y drefn bresennol, yn rhan o'r Deyrnas Unedig,<ref name = "outcome"/><ref name = "agreement"/> ond byddai rhagor o bwerau yn cael eu datganoli i'r Alban o Lundain, fel rhan o Ddeddfwriaeth yr Alban 2012.<ref name = "outcome"/><ref name = "agreement"/>
 
==Yr ymgyrch==
Llinell 30 ⟶ 29:
Lansiwyd yr ymgyrch yn erbyn annibyniaeth (''Better Together'') ar 25 Mehefin 2012<ref name = "better together">{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-18572750|title=''Scottish independence: Alistair Darling warns of 'no way back'''|work=BBC News|publisher=BBC|date=25 Mehefin 2012|accessdate=18 Gorffennaf 2012}}</ref> dan arweinyddiaeth [[Alistair Darling]], cyn [[Canghellor y Trysorlys|Ganghellor y Trysorlys]], ac fe'u cefnogir gan y Blaid Geidwadol, y Blaid Lafur a'r Rhyddfrydwyr Democrataidd.<ref name = "better together"/>
 
Cadarnhaodd Llywodraeth yr Alban drwy fesur cyfreithiol i ostwng oed pleidleisio o 18 i 16 oed, fel rhan o bolisi'r SNP dros safoni'r oedran hwn ym mhob etholiad yn yr Alban.<ref name = "viewpoint">{{cite news |url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-19908031 |title=''Viewpoints: Can 16- and-17-year olds be trusted with the vote?'' |work=BBC News |publisher=BBC |date=14 October 2012 |accessdate=14 Hydref 2012}}</ref><ref name="Macdonnell">{{cite news|url=http://www.thetimes.co.uk/tto/news/uk/scotland/article3167034.ece|title=''16-year-olds likely to get the vote on Union split''|last=Macdonnell|first=Hamish|date=17 Medi 2011|work=The Times Scotland|publisher=Times Newspapers Limited|accessdate=18 Medi 2011|location=Llundain}}</ref> Cytunodd y Blaid Lafur, y Rhyddfrydwyr a'r Blaid Werdd gyda'r mesur.<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-21741448|title=''Scottish independence: Bill to lower voting age lodged''|date=12 Mawrth 2013|accessdate=31 Rhagfyr 2013|work=BBC News}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-23074572|title=''Scottish independence: Referendum voting age bill approved by MSPs''|date=27 Mehefin 2013|accessdate=31 Rhagfyr 2013|work=BBC News}}</ref>
Gwnaed sylw yn Golwg gan [[Dylan Iorwerth]] (Golygydd Gyfarwyddwr) mai dim ond rhesymau economaidd oedd gan y garfan yn erbyn annibyniaeth; ''Y rhyfeddod ydi'r diffyg sôn am genedligrwydd a hanes a diwylliant.'' meddai.<ref>[Golwg; 28 Awst, 2014; tud 8</ref>
 
Yn Ionawr 2012, arweiniodd [[Elaine Murray]], Aelod o'r Blaid Lafur, ymgyrch yn annog y dylid rhoi'r hawl i'r 800,000 o Albanwyr sy'n byw y tu allan i'r Alban i gael yr hawl i bleidleisio. Gwrthwynebwyd hyn gan Lywodraeth yr Alban, a ddadleuodd y byddai'n anodd iawn i weinyddu hyn ac y byddai Adran Hawliau Dynol y [[Cenhedloedd Unedig]] yn cwestiynu cyfreithlondeb refferendwm sydd heb ei seilio ar ffiniau daearyddol.<ref name = "extended vote">{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-16607480|title=''Scottish independence: SNP dismisses ex-pat voting call''|work=BBC News|publisher=BBC|date=18 Ionawr 2012|accessdate=19 Ionawr 2012}}</ref>
 
Gwnaed sylw yn Golwg ganDywedodd [[Dylan Iorwerth]] (Golygydd Gyfarwyddwr) mai dim ond rhesymau economaidd oedd gan y garfan yn erbyn annibyniaeth; ''Y rhyfeddod ydi'r diffyg sôn am genedligrwydd a hanes a diwylliant.'' meddai.<ref>[Golwg; 28 Awst, 2014; tud 8</ref>
 
==Y broses==