Wcráin: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B Symudodd Llywelyn2000 y dudalen Wcráin i Wcrain
enw
Llinell 50:
}}
 
[[Gwlad]] a [[gweriniaeth]] yn nwyrain [[Ewrop]] yw '''WcráinWcrain''' (hefyd '''yr Wcráin''', '''Iwcrain''' ac '''Ukrain'''). Ystyr y gair "WcráinWcrain" yw'r "wlad gyda ffiniau" (yn debyg i'r "Mers" rhwng Cymru a Lloegr, a gwledydd cyfagos iddi yw [[Ffederasiwn Rwsia]], [[Belarws]], [[Gwlad Pwyl]], [[Slofacia]], [[Hwngari]], [[Romania]] a [[Moldofa]]. Ei ffin i'r de yw'r [[Y Môr Du]] ac i'r de ddwyrain ohoni mae'r [[Môr Azov]].
 
Mae gan yr WcráinWcrain arwynebedd o {{convert|603628|km²|0|abbr=on}}, sy'n ei gwneud hi'r wlad fwyaf yn [[Ewrop]] (o'r gwledydd hynny sy'n gyfangwbwl o fewn Ewrop).<ref>{{cite book |url= http://books.google.com/?id=owsHh0v-QT4C&pg=PA345&dq=second+largest+European+country+after+%22Russian+federation%22#v=onepage&q=second%20largest%20European%20country%20after%20%22Russian%20federation%22&f=false |title= Global Clinical Trials |authorlink=Richard Chin |author=Chin, Richard |publisher=[[Elsevier]] |year=2011 |isbn=0-12-381537-1 |page=345}}</ref><ref>{{cite book |url= http://books.google.com/?id=JXPK9Qp8Yu8C&pg=PT88&dq=Ukraine+second+largest+country+Europe+after+Russia#v=onepage&q=Ukraine%20second%20largest%20country%20Europe%20after%20Russia&f=false |title= Future of Google Earth |authorlink=Chandler Evans |author=Evans, Chandler |publisher=BookSurge |year=2008 |isbn= 1-4196-8903-7 |page=174}}</ref><ref name="UKRCONSUL">{{cite web |title= ''Basic facts about Ukraine'' |url= http://www.ukrconsul.org/BASIC_FACTS.htm |publisher=Ukrainian consul in NY |accessdate=10 Tachwedd 2010}}</ref>
 
Gwladychwyd neu meddianwyd ei thiroedd gan fodau dynol tua 44,000 o flynyddoedd yn ôl,<ref>{{cite news |url= http://www.telegraph.co.uk/science/science-news/8963177/Neanderthals-built-homes-with-mammoth-bones.html |title=''Neanderthals built homes with mammoth bones'' |work=[[Daily Telegraph]] |location= London |date=18 Rhagfyr 2011 |author= Gray, Richard |accessdate=8 January 2014}}</ref> ac mae'n ddigon posib mai yma y dofwyd y [[ceffyl]] am y tro cyntaf, <ref>Matossian ''Shaping World History'' tud. 43</ref><ref>{{cite web |url=http://imh.org/index.php/legacy-of-the-horse-full-story/the-domestication-of-the-horse/what-we-theorize-when-and-where-did-domestication-occur/ |title=''What We Theorize – When and Where Did Domestication Occur'' |accessdate=12 Rhagfyr 2010 |work=International Museum of the Horse }}</ref><ref name="cbc.ca">{{cite news |title=''Horsey-aeology, Binary Black Holes, Tracking Red Tides, Fish Re-evolution, Walk Like a Man, Fact or Fiction'' |url=http://www.cbc.ca/quirks/episode/2009/03/07/horsey-aeology-binary-black-holes-tracking-red-tides-fish-re-evolution-walk-like-a-man-fact-or-ficti/|work=Quirks and Quarks Podcast with Bob Macdonald |publisher= CBC Radio |date=7 Mawrth 2009|accessdate=18 September 2010}}</ref> a'r fan lle y cychwynwyd siarad [[Ieithoedd Indo-Ewropeaidd]].
 
Mae ehangder ei thiroedd a'i ffermydd ffrwythlon dros y blynyddoedd yn golygu ei bod ymhlith y gwledydd gorau am gynhyrchu [[grawn]] ac yn 2011, yr WcráinWcrain oedd y trydydd gorau drwy'r byd.<ref>{{cite press release |url= http://www.blackseagrain.net/data/news/ukraine-becomes-worlds-third-biggest-grain-exporter-in-2011-minister |title=''Ukraine becomes world's third biggest grain exporter in 2011 – minister'' |publisher=Black Sea Grain |date=20 Ionawr 2012 |accessdate=31 Rhagfyr 2013}}</ref> Yn ô [[Cyfundrefn Masnach y Byd]], mae'r Wcráin, felly'n un o'r 10 gwlad mwyaf dymunol i'w meddiannu.<ref>{{cite web|url=http://www.wto.org/english/res_e/publications_e/wtr13_e.htm |title=World Trade Report 2013|publisher=World Trade Organisation |date= |accessdate=2014-01-26}}</ref> Ar ben hyn, mae ganddi un o'r diwydiannau creu awyrennau gorau.
 
Ceir poblogaeth o oddeutu 44.6 miliwn o bobl<ref name="pop"/> gyda 77.8% ohonyn nhw o darddiad Wcráinaidd, 17% yn [[Rwsia]]id, [[Belarwsia]]id, [[Tatar]]iaid neu'n [[Romania]]id. [[Wcreineg]] yw'r iaith swyddogol a'i hwyddor yw'r [[Yr wyddor Gyrilig|wyddor Gyrilig]] Wcraneg. Siaredir y [[Rwsieg]] hefyd gan lawer. Y crefydd mwyaf poblogaidd yn y wlad yw'r [[Eglwys Uniongred Ddwyreiniol]] sydd wedi dylanwadu'n helaeth ar [[pensaerniaeth|bensaerniaeth]] y wlad yn ogystal a'i llenyddiaeth a'i cherddoriaeth.