Iemen: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
didolnod Tsieineeg a Choreeg using AWB
B clean up, replaced: Saudi Arabia → Sawdi Arabia, Yemen → Iemen (5) using AWB
Llinell 47:
}}
 
[[Gwlad]] yn ne-orllewin gorynys [[Arabia]] yw '''Gweriniaeth YemenIemen''' neu '''YemenIemen''' (Arabeg: اليَمَن‎ Al Yaman). Y gwledydd cyfagos yw [[Saudi Arabia]] i'r gogledd ac [[Oman]] i'r dwyrain. Yn y de mae gan y wlad arfordir ar y [[Môr Coch]] a [[Gwlff Aden]]. [[Sana'a]] yw [[prifddinas]] y wlad.
 
Mae ganddi dros 555,000 [[km]] sgwâr o arwynebedd a phoblogaeth o tua 24 miliwn (2010). Mae ei ffiniau yn cwmpasu dros 200 o ynysoedd, y mwyaf o'r rheiny ydy Socotra a leolir tua 415 km i'r de o'r tir mawr, ac i ffwrdd o arfordir [[Somalia]]. Hi yw'r unig wlad arabaidd sydd a llywodraeth gweriniaethol.
Llinell 53:
== Daearyddiaeth ==
[[Delwedd:Yemen-map.png|bawd|chwith|Ffiniau modern y wlad gyda [[Saudi Arabia]] i'r gogledd.]]
Mae'r wlad, sydd ag arwynebedd o 527,970 km sgwâr: tua'r un faint â [[Thailand]] - ac ychydig mwy na thalaith [[California]], sy'n ei gwneud y 49fed gwlad mwyaf ei maint. Hyd at arwyddo cytundeb heddwch YemenIemen-SaudiSawdi Arabia yng Ngorffennaf 2000, roedd ei ffiniau'n annelwig gan na all pobl fyw yn y diffeithwch hwn. Gellir rhannu'r wlad, yn ddaearyddol, yn bedair rhan: gwastatiroedd arfordirol y gorllewin, ucheldiroedd y gorllewin, ucheldiroedd y dwyrain a Rub al Khali yn y dwyrain.
 
== Chwyldro 2011 ==
{{Prif|Protestiadau yn Yemen, 2011}}
Yn dilyn cynnau gwreichionen [[Intifada Tunisia, Rhagfyr 2010–heddiw|chwyldro Arabaidd Tunisia yn Rhagfyr 2011 a Gwanwyn 2011]] ymledodd y protestiadau drwy nifer o wledydd y [[Dwyrain Canol]] gan gannwys [[Protestiadau yn Yemen, 2011]]. Ar yr un pryd gwelwyd chwyldro yn [[Chwyldro'r Aifft, 2011|yr Aifft]] a [[Protestiadau'r Dwyrain Canol a Gogledd Affrica, 2010–2011|llefydd eraill]]. Ar y cychwyn codwyd llais yn erbyn diweithdra, y cyflwr economaidd ac yn erbyn llygredd yn llywodraeth YemenIemen.<ref>[http://www.webcitation.org/5vt1YRykA Gwefan saeneg Reuters; adalwyd 2011]</ref> Cafwyd protestio hefyd yn erbyn bwriad y llywodraeth i newid cyfansoddiad YemenIemen. O fewn dyddiau bron, galwyd am ymddiswyddiad y Prif Weinidog [[Ali Abdullah Saleh]]. Trodd llawer o filwyr a swyddogion y llywodraeth at ochr y protestwyr. Ar y 23 Ebrill cytunodd Saleh i ymddiswyddo, ond gwrthododd i arwyddo'r cytundebau priodol; gwnaeth hyn dair gwaith.
 
{{Gwledydd Arabaidd}}