Llyn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
→‎Gweler hefyd: man gywiriadau using AWB
B newid hen enw, replaced: Bolivia → Bolifia, Burundi → Bwrwndi, Tanzania → Tansanïa, Venezuela → Feneswela, Zambia → Sambia using AWB
Llinell 2:
[[Delwedd:Lake titicaca.jpg|200px|bawd|[[Llyn Titicaca]], [[De America]], o'r gofod]]
:''Os ydych wedi cyrraedd yma wrth chwilio am y penrhyn a rhanbarth yng ngogledd-orllewin Cymru, gweler [[Llŷn (gwahaniaethu)]]''.
Corff sylweddol o [[dŵr|ddŵr]] sy'n gorwedd mewn pant ar wyneb y tir yw '''llyn'''; neu mewn Cymraeg cynnar: '''llwch''' sy'n perthyn yn agos i'r gair Gaeleg ''loch''. Fel rheol mae [[afon]]ydd yn llifo i mewn ac allan o lynnoedd, er eithriadau lle nad oes all-lif na mewnlif iddynt.
 
Mae'r rhan fwyaf o lynnoedd yn llynnoedd dŵr croyw, ond ceir rhai sy'n llynnoedd dŵr hallt, er enghraifft [[Great Salt Lake]] yn [[Utah]], [[UDA]]. Mae rhai llynnoedd mawr yn cael eu cyfrif fel [[môr|moroedd]], e.e. [[Môr Caspia]] a'r [[Môr Marw]].
Llinell 11:
* Y llyn '''mwyaf''' yn y byd o ran arwynebedd ei wyneb yw [[Môr Caspia]] ( 394,299 km²).
* Y llyn '''dyfnaf''' yw [[Llyn Baikal]] yn [[Siberia]], gyda dyfnder o 1,637 m (5,371 tr.); dyma lyn dŵr croyw mwyaf y byd o ran maint ei ddŵr.
* Y llyn '''hynaf''' yn y byd yw [[Llyn Baikal]], ac yn nesaf iddo [[Llyn Tanganyika]] (rhwng [[TanzaniaTansanïa]], y [[Congo]], [[ZambiaSambia]] a [[BurundiBwrwndi]]).
* Y llyn '''uchaf''' yn y byd yw pwll dienw ar [[Ojos del Salado]] at 6390m,<ref>http://www.andes.org.uk/peak-info-6000/ojos-info.htm</ref> ac mae [[Pwll Lhagba]] yn [[Tibet]] at 6,368&nbsp;m yn ail.<ref>http://www.highestlake.com/</ref>
* Y llyn '''uchaf''' yn y byd y gellir ei fordwyo ar longau masnachol yw [[Llyn Titicaca]] yn [[BoliviaBolifia]] at 3,812&nbsp;m. Mae hefyd y llyn dŵr croyw mwyaf (a'r ail yn gyffredinol) yn [[De America|Ne America]].
* Y llyn '''isaf''' yn y byd yw'r [[Môr Marw]] sy'n ffinio ag [[Israel]], [[Gwlad Iorddonen]] a'r [[Lan Orllewinol]] at 418&nbsp;m (1,371&nbsp;tr) is lefel y môr. Mae hefyd yn un o'r llynnoedd mwyaf hallt yn y byd.
* Y llyn dŵr croyw '''mwyaf''' o ran arwynebedd, a'r trydydd mwyaf o ran maint, yw [[Llyn Superior]] gyda arwynebedd o 82,414&nbsp;km². Fodd bynnag, mae [[Llyn Huron]] a [[Llyn Michigan]] yn ffurfio un system hydrolegol gydag arwynebedd o 117,350&nbsp;km², y cyfeirir ato weithiau fel [[Llyn Michigan-Huron]]. Mae'r rhain i gyd yn rhan o'r [[Llynnoedd Mawr]] yn [[Gogledd America|Ngogledd America]].
Llinell 30:
* '''Ewrop''' - [[Llyn Ladoga]], yn cael ei dilyn gan [[Llyn Onega]], ill dau yng ngogledd-orllewin [[Rwsia]].
* '''Gogledd America''' - [[Llyn Superior]]
* '''De America''' - [[Llyn Titicaca]] (mae [[Llyn Maracaibo]] yn [[VenezuelaFeneswela]] yn fwy ond nis ystyrir yn wir llyn bellach am fod sianel yn ei gysylltu â'r môr).
 
== Cyfeiriadau ==