Senedd yr Alban: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Gwybodlen newydd a gwiro'r testun
Llinell 1:
{{Infobox legislature
[[Delwedd:ScottishParliamentFront.JPG|bawd|200px|Senedd yr Alban: mynedfa'r cyhoedd]]
| name = Senedd yr Alban
[[Delwedd:Scottish Parliament current.png|bawd|200px|Cyfansoddiad cyfoes (2007) Senedd yr Alban.<br><font color="#FFFF00">█</font>&nbsp;[[Plaid Genedlaethol yr Alban]] (47)<br><font color="#dc241f">█</font>&nbsp;[[Y Blaid Lafur (DU)|Llafur]] (46)<br><font color="#0087dc">█</font>&nbsp;[[Y Blaid Geidwadol (DU)|Ceidwadol]] (16)<br><font color="#fd9b23">█</font>&nbsp;[[Y Democratiaid Rhyddfrydol]] (16)<br><font color="#009900">█</font>&nbsp;[[Plaid Werdd yr Alban]] (2)<br><font color="#DDDDDD">█</font>&nbsp;[[Annibynnol (gwleidydd)|Annibynnwr]] (1)<br><font color="#000000">█</font>&nbsp;[[Llywydd Senedd yr Alban|Llywydd]]]]
| native_name = ''Pàrlamaid na h-Alba''
| legislature = 4ydd Senedd
| structure1 = Scottish Parliament 2011.svg
| coa_pic = Scottish Parliament logo.png
| coa_res = 200px
| coa_alt = Arfbais Senedd yr Alban
| house_type = Unicameral
| foundation = {{Start date|1999|05|12}}
| leader1_type = Prif Weinidog
| leader1 = [[Tricia Marwick]] ACA
| party1 =
| election1 = 11 Mai 2011
| leader2_type = Gweinidog Materion y Senedd
| leader2 = [[Joe Fitzpatrick]] ACA
| party2 = [[Plaid Annibaynol yr Alban|Plaid Annibaynol yr Alban (SNP)]]
| election2 = 5 Medi 2012
| members = 129
| house1 = Senedd yr Alban
| structure1_res = 300px
| political_groups1 = '''[[Llywodraeth yr Alban|Llywodraeth]] '''
*{{colorbox|{{Scottish National Party/meta/color}}}} [[Plaid Annibaynol yr Alban|SNP]] (64)
'''Yr Wrthblaid'''
*{{colorbox|{{Scottish Labour Party/meta/color}}}} [[Plaid Lafur yr Alban|Llafur]] (38)
*{{colorbox|{{Scottish Conservative Party/meta/color}}}} [[Plaid Geidwadol yr Alban|Ceidwadwyr]] (15)
*{{colorbox|{{Scottish Liberal Democrats/meta/color}}}} [[Democratiaid Rhyddfrydol yr Alban|Democratiaid Rhyddfrydol]] (5)
*{{colorbox|{{Scottish Green Party/meta/color}}}} [[Plaid Werdd yr Alban|Gwyrdd]] ''(Independent/Green Technical Group)'' (2)
*{{colorbox|{{Independent/meta/color}}}} [[Annibynnwr (gwleidydd)|Annibynnwr]] ''(Independent/Green Technical Group)'' (3)
*''Gwag'' ([[Margo MacDonald|1]])<ref>{{cite news |url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-26883278 |title=Independent MSP Margo MacDonald dies |publisher=BBC News |accessdate=16 Ebrill 2014 |date=5 Ebrill 2014}}</ref>
'''Prif Weinidog'''
*{{colorbox|{{Presiding Officer of the Scottish Parliament/meta/color}}}} [[Presiding Officer of the Scottish Parliament|PO]] [[Tricia Marwick|(1)]]
| committees1 =
| voting_system1 = System Aelodaeth Ychwanegol <!--MMP should not be confused with the additional member system used in the United Kingdom, which has no overhang seats and consequently is not completely a form of PR.-->
| last_election1 = 5 Mai 2011
| next_election1 = 5 Mai 2016
| session_room = Scottish Parliament, Main Debating Chamber - geograph.org.uk - 1650829.jpg
| session_res = 250px
| session_alt = Siambr y Senedd
| meeting_place = Adeilad Senedd yr Alban, [[Holyrood, Caeredin|Holyrood]], Caeredin
| website = [http://www.scottish.parliament.uk/ www.scottish.parliament.uk]
| footnotes =
}}
 
'''Senedd yr Alban''' yw corff [[deddfwriaeth]]ol datganoledig [[yr Alban]]. Fe'i lleolir yn [[Holyrood]], sy'n rhan o [[Caeredin|Gaeredin]] a chaiff ei galw'n answyddogol, ar adegau, yn 'Holyrood'<ref>[http://www.scottish.parliament.uk/vli/education/resources/teachingResources/wordBank.htm "Scottish Parliament Word Bank"; 14-11-1999]</ref>. Yn wahanol i [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru|Gynulliad Cenedlaethol Cymru]] mae gan Senedd yr Alban y grym i greu [[deddf]]au ar gyfer yr Alban a chodi neu newid [[treth]]i. Yn groes i gamdybiaeth cyffredinol, dydy'r Senedd ddim yn gorff 'newydd' gan ei bod yn deillio yn ôl i'r Oesoedd Canol. Mae hi'n gorff democrataidd sydd a 129 [[Aelodau Senedd yr Alban]] (''Members of the Scottish Parliament'' (MSPs)) ac sy'n cael eu hethol am gyfnod o bedair mlynedd. Defnyddir y system etholiad cynrychioliadol yma, gyda 73 ASA yn dod o etholaethau daearyddol ("cyntaf i'r felin") a 56 yn cael eu hethol o wyth 'Rhanbarth Aelodau Ychwanegol' gyda phob Rhanbarth yn ethol saith ASA.
Llinell 6 ⟶ 47:
Roedd etholiad diwethaf y Senedd ar 5 Mai 2011. Dyma'r tro cyntaf y cafwyd llywodraeth fwyafrifol yn Holyrood. Enillodd yr [[SNP]] 69 o seddau.
 
Yn refferendwm 1997 pleidleisiodd pobl yr Alban dros ddatganoli a ffurfiwyd y Senedd bresennol drwy Ddeddf yr Alban 1998, susy'n rhestru pwerau Deddfau Datganoledig h.y. mae'n rhestru'r Deddfaupwerau hynny na ellir eu defnyddioa oddigerthgedwir gan [[Senedd y Deyrnas Unedig]] (San Steffan).<ref>[http://www.opsi.gov.uk/ACTS/acts1998/80046--t.htm#sch5 "Scotland Act 1998: Scottish Parliament Reserved Issues"; cyhoeddwyd gan "Office of Public Sector Information (OPSI)"; 14-11-2006]</ref> Mae'r materion hynny nad ydynt yn cael eu rhestru oyn fewngyfrifoldeb sgôpi Senedd yr Alban. Mae senedd y Deyrnas Unedig hefyd wedi cadw'r hawl i newid y rhestr, er mwyn ymestyn neu leihau pwer y Senedd, fel y dymunent.<ref>Murkens, Jones & Keating (2002) pp11</ref>
[[Delwedd:ScottishParliamentFront.JPG|bawd|200px|Senedd yr Alban: mynedfa'r cyhoedd]]
[[Delwedd:Scottish Parliament current.png|bawd|200px|Cyfansoddiad cyfoes (2007) Senedd yr Alban.<br><font color="#FFFF00">█</font>&nbsp;[[Plaid Genedlaethol yr Alban]] (47)<br><font color="#dc241f">█</font>&nbsp;[[Y Blaid Lafur (DU)|Llafur]] (46)<br><font color="#0087dc">█</font>&nbsp;[[Y Blaid Geidwadol (DU)|Ceidwadol]] (16)<br><font color="#fd9b23">█</font>&nbsp;[[Y Democratiaid Rhyddfrydol]] (16)<br><font color="#009900">█</font>&nbsp;[[Plaid Werdd yr Alban]] (2)<br><font color="#DDDDDD">█</font>&nbsp;[[Annibynnol (gwleidydd)|Annibynnwr]] (1)<br><font color="#000000">█</font>&nbsp;[[Llywydd Senedd yr Alban|Llywydd]]]]
 
Yn refferendwm 1997 pleidleisiodd pobl yr Alban dros ddatganoli a ffurfiwyd y Senedd bresennol drwy Ddeddf yr Alban 1998, sy'n rhestri pwerau Deddfau Datganoledig h.y. mae'n rhestri'r Deddfau hynny na ellir eu defnyddio oddigerth gan [[Senedd y Deyrnas Unedig]] (San Steffan).<ref>[http://www.opsi.gov.uk/ACTS/acts1998/80046--t.htm#sch5 "Scotland Act 1998: Scottish Parliament Reserved Issues"; cyhoeddwyd gan "Office of Public Sector Information (OPSI)"; 14-11-2006]</ref> Mae'r materion hynny nad ydynt yn cael eu rhestru o fewn sgôp Senedd yr Alban. Mae senedd y Deyrnas Unedig hefyd wedi cadw'r hawl i newid y rhestr.
 
Cynhaliwyd cyfarfod cyntaf y Llywodraeth ar 12 Mai 1999.<ref>[http://www.scottish.parliament.uk/business/officialReports/meetingsParliament/or-99/or010104.htm#Col7 "Scottish Parliament Official Report"; 12 Mai 1999; cyhoeddwyd gan Lywodraeth yr Alban 05-11-2006.]</ref>
Llinell 15 ⟶ 53:
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
{{eginyn Yr Alban}}
 
{{Cyswllt erthygl ddethol|en}}
 
[[Categori:Senedd yr Alban]]
[[Categori:Sefydliadau'r Alban]]
 
 
Yn refferendwm 1997 pleidleisiodd pobl yr Alban dros ddatganoli a ffurfiwyd y Senedd bresennol drwy Ddeddf yr Alban 1998, su'n rhestru pwerau Deddfau Datganoledig h.y. mae'n rhestru'r Deddfau hynny na ellir eu defnyddio oddigerth gan [[Senedd y Deyrnas Unedig]] (San Steffan).<ref>[http://www.opsi.gov.uk/ACTS/acts1998/80046--t.htm#sch5 "Scotland Act 1998: Scottish Parliament Reserved Issues"; cyhoeddwyd gan "Office of Public Sector Information (OPSI)"; 14-11-2006]</ref> Mae'r materion hynny nad ydynt yn cael eu rhestru o fewn sgôp Senedd yr Alban. Mae senedd y Deyrnas Unedig hefyd wedi cadw'r hawl i newid y rhestr.
 
Cynhaliwyd cyfarfod cyntaf y Llywodraeth ar 12 Mai 1999.<ref>[http://www.scottish.parliament.uk/business/officialReports/meetingsParliament/or-99/or010104.htm#Col7 "Scottish Parliament Official Report"; 12 Mai 1999; cyhoeddwyd gan Lywodraeth yr Alban 05-11-2006.]</ref>
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
{{eginyn Yr Alban}}
 
{{Cyswllt erthygl ddethol|en}}