Ymyrraeth filwrol yn Libia, 2011: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
cychwyn ailwampio a diweddaru |
|||
Llinell 1:
[[Delwedd:Coalition action against Libya.svg|bawd|Map o'r gwaharddiad hedfan dros Libia a chanolfannau milwrol a llongau rhyfel sydd yn rhan o'r ymyrraeth]]
Ar 19 Mawrth 2011 dechreuodd '''ymyrraeth filwrol yn [[Libia]]''' gan gynghrair o wledydd i weithredu [[Penderfyniad 1973 Cyngor Diogelwch y Cenhedloedd Unedig]], fel ymateb i'r [[gwrthryfel Libia, 2011|gwrthryfel yn Libia]].<ref name=UN-AllNecessaryMeasures>{{cite web|url=http://www.un.org/News/Press/docs/2011/sc10200.doc.htm |title=''Security Council Approves 'No-Fly Zone' over Libya, Authorizing 'All Necessary Measures' To Protect Civilians in Libya, by a Vote of Ten For, None Against, with Five Abstentions'' |publisher= United Nations|date=17 Mawrth 2011 |accessdate=19 March 2011| archiveurl= https://web.archive.org/web/20110319093321/http://www.un.org/News/Press/docs/2011/sc10200.doc.htm| archivedate= 19 Mawrth 2011 | deadurl= no}}</ref> O fewn ychydig ddyddiau roedd Unol Daleithiau America (UDA) a'r Deyrnas Gyfunol (DG) wedi tanio dros 110 taflegryn Tomahawk,<ref name="al jaz command">{{cite web | url=http://blogs.aljazeera.net/live/africa/libya-live-blog-march-19 | title=''Libya Live Blog – March 19''| accessdate=19 Mawrth 2011 | date=19 Mawrth 2011 |publisher= [[Al Jazeera]]|archiveurl=http://www.webcitation.org/5xJ4lwmv0|archivedate=19 Mawrth 2011}}</ref> a chefnogaeth milwrol gan [[Canada]] a [[Ffrainc]]. Roedd yr ymyrraeth gan y gynghrair yn cynnwys [[gwaharddiad hedfan]], [[môr-warchae]], a [[bomio tactegol|chyrchoedd awyr]]: cadarnhawyd fod Ffrainc wedi taro nifer o danciau byddin y wlad.<ref>{{cite web |title=France Uses Unexplosive Bombs in Libya: Spokesman |agency= [[Xinhua News Agency]] |date=29 April 2011 |accessdate=29 April 2011 |url=http://news.xinhuanet.com/english2010/world/2011-04/29/c_13850700.htm}}</ref>
Yr enwau swyddogol ar yr ymgyrchoedd arfog hyn oedd: ''Opération Harmattan'' gan Ffrainc, ''Operation Ellamy'' gan y DG, ''Operation Mobile'' gan Canada ac ''Operation Odyssey Dawn'' gan UDA. <ref name=OdysseyDawn>{{cite news|title=Gunfire, Explosions Heard in Tripoli|url=http://www.cnn.com/2011/WORLD/africa/03/19/libya.civil.war/index.html?hpt=T1&iref=BN1|publisher= CNN|accessdate=20 March 2011|date=21 March 2011| archiveurl= https://web.archive.org/web/20110321213752/http://www.cnn.com/2011/WORLD/africa/03/19/libya.civil.war/index.html?hpt=T1&iref=BN1| archivedate= 21 March 2011 | deadurl= no}}</ref> Roedd 19 gwlad yn aelodau o'r gynghrair, gyda'r DG a Ffrainc yn arwain. Roedd y gynghrair yn cynnwys aelod-wladwriaethau NATO, [[Sweden]], [[Qatar]], a'r [[Emiradau Arabaidd Unedig]].
Ar 24 Mawrth daeth y gwaharddiad hedfan dan reolaeth [[NATO]], a alwyd yr ymyrraeth yn ''Operation Unified Protector'', gyda'r ymosodiadau ar fyddin Libia yn nwylo'r gynghrair.
Daeth yr ymyrraedd filwrol i ben fwy neu lai pan laddwyd yr [[Muammar al-Gaddafi|Arlywydd Gaddafi]] a daeth ymgyrch NATO i ben yn swyddogol ar 31 Hydref 2011.<ref>{{cite news|title=UN Security Council votes to end Libya operations|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-15481143|publisher=BBC News|accessdate=27 Hydref 2011|date=27 Hydref 2011}}</ref>
==NATO==
O aelod-wladwriaethau NATO
==Ymateb==
Yn [[y Dwyrain Canol]] dim ond [[Syria]] a wrthwynebodd yr ymyrraeth yn gyfangwbl. Mae dwy o [[gwladwriaethau Arabaidd Gwlff Persia|wladwriaethau Arabaidd Gwlff Persia]], Qatar a'r Emiradau Arabaidd Unedig, yn cyfrannu at yr ymyrraeth filwrol. Arhosodd lluoedd milwrol [[yr Aifft]], cymydog dwyreiniol Libia a welodd [[chwyldro'r Aifft, 2011|chwyldro]] yn Ionawr a Chwefror 2011, yn swyddogol niwtral ar y gwrthryfel cyn i Benderfyniad 1973 gael ei basio, ond roedd barn gyhoeddus o fewn y wlad yn gefnogol iawn dros ymyrraeth gan wledydd [[y Gorllewin]]. Er bod llywodraeth [[Iran]] yn cefnogi'r gwrthryfelwyr yn erbyn [[Muammar al-Gaddafi]], disgrifiodd Ramin Mehmanparast, llefarydd dros adran dramor Iran, y cyrchoedd awyr fel "[[gwladychiaeth]] mewn ffurff newydd".<ref>{{dyf gwe |iaith=en |url=http://www.guardian.co.uk/world/2011/mar/21/libyan-air-strikes-middle-east-reaction |teitl=Lybian air strikes: reactions around the Middle East |dyddiad=21 Mawrth 2011 |gwaith=[[The Guardian]] }}</ref>
<gallery widths="180" heights="120">
File:US Navy 030114-N-XXXXX-001 USS Florida launches a Tomahawk cruise missile during Giant Shadow in the waters off the coast of the Bahamas.jpg|USS Florida yn saethu taflegryn ''Tomahawk''
File:HMS Cumberland and CVN-69.jpg|Gwarachae forwrol gan ffrgadau'r DG: ''HMS Cumberland'' (a welir yma gyda USS ''Dwight D. Eisenhower'')
File:551-esdragonhammer90-08.jpg|Y [[llong awyrennau]] Eidalaidd ''Giuseppe Garibaldi''
File:Charles De Gaulle (R91) underway 2009.jpg|Y [[llong awyrennau]] Ffrengig ''Charles de Gaulle''
File:Regele Ferdinand Frigate 23.jpg|Gwarchae forwrol gan y ffrigad o Romania: ''Regele Ferdinand''
File:B-2 Spirit supporting operation Odyssey Dawn.jpg|Bomiwr o UDA: ''Northrop Grumman B-2 Spirit''
File:Dassault Mirage 2000-5 participating in Odyssey Dawn.jpg|Jet ''Dassault Mirage 2000'' Qatar
File:Eurofighter Typhoon 02.jpg|''Eurofighter Typhoon'' Awyrlu'r Eidal
File:S 100B at Malmen 2010-06-13 2.jpg|System Rhybudd Cynnar o'r Awyr Sweden: y ''Saab S 100B Argus''
File:Aerial refueling MD F-A-18A Hornet - Boeing 707-331B - Spain National Day.jpg|''KC-135'' o Sbaen yn ail-lenwi tanwydd dau F-18
File:CF-18, Hornet.jpg|Hornet CF-18 Awyrlu Canada
File:Kecskemet 2010 Belgian F-16 photo 41.jpg|Falcon F-16 o Wlad Belg
</gallery>
==Cyfeiriadau==
|