Saets y waun: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Legobot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 19 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q161772 (translate me)
B Llythyren fach using AWB
Llinell 18:
[[Perlysieuyn]] [[Planhigyn blodeuol|blodeuol]] rhwng 1 - 1.5 metr o daldra ydy '''Saets y Waun''', '''Clari'r Maes''' neu '''Clais y moch''' (Lladin: ''Salvia pratensis''; Saesneg: ''Meadow Clary''). Mae'n tyfu yn Ewrop, gorllewin Asia a gogledd Affrica. Mae'n hoff iawn o dyfu mewn caeau agored neu mewn cloddiau neu ar ymyl coedwig.
 
Tua 2  cm yw pob blodyn a cheir clystyrau o rhwng 4 a 6 ohonynt a rheiny yn un o amryw o liwiau megis fioled, porffor, glas, pind neu las golau. Mewn parau gyferbyn â'i gilydd mae'r dail a hynny ar waelod y coesyn - tua'r 15  cm cyntaf - gan fynd yn llai wrth fynd yn uwch. Mae saets y waun yn cael ei fagu'n aml gan osodwyr blodau.
 
==Rhinweddau meddygol==
Llinell 28:
 
==Salvia officinalis==
"Brenin llysiau meddyginiaeth!" medd Ann Jenkins yn ei llyfr ''Llysiau Rhinweddol''. Gwyddom fod y Rhufeiniaid yn meddwl cryn dipyn o'r planhigyn hwn. Mae ar gael drwy gydol y flwyddyn ac felly'n handi iawn fel tonig cyffredinol, yn gwella [[cylchrediad y gwaed]] [[misglwyf]] afreolaidd neu'r [[darfyddiad]] (''menopause''). Dwy neu dair deilen ffres mewn dŵr berwedig - a dyna ni! Dylid yfed y ddiod ddwywaith yr wythnos. Credir hefyd fod rwbio dail saets ar eich dannedd yn eu gwynu. <ref>Llysiau Rhinweddol gan Ann Jenkins, cyhoeddwyd gan Wasg Gomer, 1982.</ref>
 
==Cyfeiriadau==
Llinell 38:
*[[Rhestr o afiechydon a phlanhigion gyda rhinweddau meddygol]]
 
[[Categori:Llysiau Rhinweddolrhinweddol]]
 
[[Categori:Llysiau Rhinweddol]]
[[Categori:Perlysiau]]
[[CategoryCategori:Lamiaceae]]