Claudio Monteverdi: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
John Jones (sgwrs | cyfraniadau)
Page needed yn codi'r Saesneg
John Jones (sgwrs | cyfraniadau)
endref
Llinell 7:
[[Delwedd:Claudio Monteverdi bust in Cremona.jpg|bawd|220px|Penddelw o Claudio Monteverdi yng 'Ngerddi [[Pab Ioan Pawl II|Ioan Pawl II]]', yn [[Cremona]], yr Eidal.]]
 
Fe'i ganwyd yn [[Cremona]]'n fab i'r meddyg Baldassare Monteverdi. Yn 1599 priododd y gantores llys Claudia Cattaneo,<ref>Whenham, John, and Richard Wistreich, eds. ''The Cambridge Companion to Monteverdi''. Gwasg Prifysgol Caergrawnt, 2007.</ref> a fu farw ym Medi 1607.<ref>Whenham, John, and Richard Wistreich, eds. ''The Cambridge Companion to Monteverdi''. Gwasg Prifysgol Caergrawnt, 2007, 66.</ref> Roedd ganddynt ddau fab (Francesco a Massimilino) a merch (Leonora). Bu farw merch arall yn union wedi' enedigaeth.<ref name="Ringer, Mark 2006">Ringer, Mark. ''Opera's First Master: The Musical Dramas of Claudio Monteverdi''. Canada: Amadeus Press, 2006.</ref>
 
Yn 1632 fe'i ordeiniwyd yn offeiriad Pabyddol.<ref>Marthaler, Benard L., ed. ''New Catholic Encyclopedia 2nd ed.'' Detroit: Thomson Gale, 2003.</ref>
Llinell 14:
 
==Ei waith fel cyfansoddwr==
Yr oedd yn un o arloeswyr mwyaf blaenllaw dwy arddull gerddorol: 'Deulais y Dadeni' (''Renaissance polyphony'') a'r ''basso continuo'', dau o dechnegau pwysicaf y Baróc.<ref>Ringer, Mark. ''Opera's First Master: The Musical Dramas of Claudio Monteverdi''. Canada: Amadeus Press, 2006.</ref> Cyfansoddodd Monteverdi un o'r operau cyntaf erioed: y ''[[L'Orfeo]]'', a dyma'r opera hynaf - sy'n dal i gael ei chanu'n rheolaidd heddiw. Caiff Monteverdi ei ystyried yn gyfansoddwr sydd a ddarganfu ei lais ei hun; llais newydd, gwahanol a chafodd y clod teilwng yn ystod ei oes yn ogystal ag wedyn.<ref>Mark Ringer; ''Opera's First Master: The Musical Dramas of Claudio Monteverdi''; Canada: Amadeus Press; 2006</ref>
 
Yn ystod ei flynyddoedd olaf, mewn cyfnod o salwch, y cyfansoddodd ddau o'i gampweithiau gorau: ''[[Il ritorno d'Ulisse in patria]]'' (''Dychweliad Ulysses'', 1641), a'r opera hanesyddol ''[[L'incoronazione di Poppea]]'' (''Coroni'r Poppea'', 1642), sy'n seiliedig ar fywyd yr Ymerawdwr [[Nero]].<ref>Sadie, Stanley, gol. ''The New Grove Dictionary of Music and Musicians 2nd ed.'' Llundain: MacMillan Publishers Limited, 2001.</ref> Cyfrifir y ''L'incoronazione'' yn hynod bwysig, ei ''fagnum opus'', ac mae'n cynnwys golygfeydd sy'n gymysgedd o drasiedi, rhamant a hwyl - yn union fel bywyd ei hun. Caiff hefyd ei gyfri fel llafn y swch Faróc, a dorrodd dir newydd, gyda'i gymeriadau real a'i gynghanedd cerddorol cynnes.<ref>Arnold, Denis, a Nigel Fortune, eds. ''The New Monteverdi Companion''. Llundain: faber and faber, 1985, {{Page needed|date=December 2008}}.</ref> Hyd at y 1960 ystyriwyd ei weithiau drwy lygad yr hanesydd yn hytrach na'r cerddor, ond ers hynny fe'i gosodir ar lwyfan llawer uwch, yn enwedig ''The Coronation of Poppea'', sy'n cael ei chanu heddiw ledled y byd.