Yr Alban: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Diwylliant
Daearyddiaeth
Llinell 63:
 
Mae'r iseldir yn perthyn i ddau gyfnod gwahanol; mae gogledd yr iseldir yn perthyn i'r [[Paleogen]] a'r de'n perthyn i'r cyfnod [[Silwraidd]], sef 408.5 miliwn o flynyddoedd yn ôl.
 
=== Awdurdodau unedol ===
Dyma restr o awdurdodau unedol yr Alban a map sy'n dangos eu lleoliad yn y wlad:
{{Awdurdodau unedol yr Alban}}
 
=== Afonydd ===
[[File:River Nith estuary.jpg|right|thumb|Aber [[Afon Nith]] yn llifo mewn i'r ''[[Solway Firth]]'' i'r de o [[Dumfries]].]]
{{main|Rhestr afonydd yr Alban}}
Y deg prif afon yn yr Alban, yn nhrefn eu hyd, yw:
#[[Afon Tay]] {{convert|120|mi}}
#[[Afon Spey]] {{convert|107|mi}}
#[[Afon Clud]] {{convert|106|mi}}
#[[Afon Tweed]] {{convert|97|mi}}
#[[Afon Dee, Aberdeenshire|River Dee]] {{convert|85|mi}}
#[[Afon Don, Aberdeenshire|River Don]] {{convert|82|mi}}
#[[Afon Forth]] {{convert|65|mi}}
#[[Afon Findhorn]] {{convert|63|mi}}
#[[Afon Deveron]] {{convert|61|mi}}
#[[Afon Annan]] {{convert|50|mi}}
 
== Hanes ==
Llinell 74 ⟶ 93:
{{prif|Diwylliant yr Alban}}
Siaradwyd y [[Brythoneg|Frythoneg Ddwyreiniol]] o lannau'r Fife i lannau'r Hafren a [[Cynfeirdd|Chynfeirdd]] o ddeheudir yr Alban oedd [[Taliesin]] ac [[Aneirin]]. Arweinydd o [[Manaw Gododdin|Fanaw Gododdin]] yn Nyffryn y Forth oedd [[Cunedda]] yn ôl yr hanes, sef sefydlydd Teyrnas Gwynedd. Roedd cryn gyfathrach a mynd-a-dod rhwng Cymru a'r Alban hefyd yn [[Oes y Seintiau]]: mae [[Cyndeyrn]] (Saesneg: ''Mungo'') yn dal i gael ei gofio yn [[Llanelwy]] ac yn [[Glasgow]].
 
==Awdurdodau unedol==
Dyma restr o awdurdodau unedol yr Alban a map sy'n dangos eu lleoliad yn y wlad:
{{Awdurdodau unedol yr Alban}}