Gogerddan (bryngaer): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
9cfilorux (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 10:
| lon_deg = -3.49
}}
Mae '''bryngaer Gogerddan''' yn [[Bryngaer|fryngaer]] [[Y Celtiaid|Geltaidd]] sy'n perthyn i [[Oes yr Haearn]], ac sydd wedi'i lleoli geryng nghymuned [[BanwyBanw]], [[Powys]], Cymru; cyfeirnod OS: SH993120.
 
==Cefndir==
Cofrestrwyd y fryngaer hon gan [[Cadw]] a chaiff ei hadnabod gyda'r rhif SAM unigryw: MG074.<ref>[http://www.whatdotheyknow.com/request/15714/response/38315/attach/html/2/SAMs%20by%20UA.xls.html Cofrestr Cadw.]</ref> Ceir tua 300 o fryngaerau ar restr CADW o [[heneb]]ion, er bod [[archaeoleg]]wyr yn nodi bod oddeutu 570 ohonyn nhw i gyd yng Nghymru.
 
Fel arfer, fel mae'r gair yn ei awgrymu, ar fryn y codwyd y caerau hyn, er mwyn i'r amddiffynwr gael mantais milwrol. Un o'r bryngaerau mwyaf trawiadol yng Nghymru ydy [[Tre'r Ceiri]], a hon yw'r fryngaer Oes Haearn fwyaf yng ngogledd-orllewin [[Ewrop]].<ref>References Wales gan John May; Gwasg Prifysgol Cymru.</ref> Mae ei [[arwynebedd|harwynebedd]] oddeutu 2.5[[ha]].<ref>[http://www.bbc.co.uk/wales/northwest/sites/celts/pages/trer_ceiri.shtml Gwefan y BBC]</ref> Y mwyaf o ran maint (arwynebedd), fodd bynnag ydy [[Bryngaer Llanymynech]] sydd ag arwynebedd o 57 hectar.<ref>[http://www.cpat.org.uk/projects/longer/llanymyn/llanym.htm Gwefan CPAT]</ref>
 
Lloches i gartrefi a gwersyllfeydd milwrol oedd eu pwrpas felly, cyn y goresgyniad Rhufeinig; a chafodd cryn lawer ohonyn nhw eu hatgyfnerthu a'u defnyddio, yng nghyfnod y [[Rhufeiniaid]]; er enghraifft [[Dinorben]] yng ngogledd Cymru. Oes aur bryngaerau gwledydd Prydain oedd rhwng [[200 CC]] ac OC [[43]].
 
==Gweler hefyd==
Llinell 29 ⟶ 30:
{{Bryngaerau Cymru}}
 
[[Categori:Banw]]
[[Categori:Bryngaerau Powys]]