Wicipedia

Charles Watkin Williams-Wynn (1775–1850): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Ham II (sgwrs | cyfraniadau)
8,551 golygiad
Ham II (sgwrs | cyfraniadau)
8,551 golygiad
manion
Llinell 3:
Roedd Y Gwir Anrhydeddus '''Charles Watkin Williams-Wynn''' ([[9 Hydref]], [[1775]] – [[2 Medi]], [[1850]]) yn wleidydd Cymreig. Bu'n cynrychioli'r sedd bwdr enwog Hen Sallog (Old Sarum) o 1797 i 1799 ac yna etholaeth [[Maldwyn (etholaeth seneddol)|Sir Drefaldwyn]] o 1799 i 1850. Gwasanaethodd fel gweinidog mewn gweinyddiaethau Torïaidd a Chwigaidd. Roedd yn Dad [[Tŷ'r Cyffredin]] (yr aelod efo'r cyfnod hiraf o wasanaeth di-dor) rhwng 1847 a 1850.<ref> Wynn, Charles Watkin Williams (DNB00), Wikisource [http://en.wikisource.org/w/index.php?title=Wynn,_Charles_Watkin_Williams_(DNB00)&oldid=4469791] adalwyd 17 Mai 2015</ref>
 
==Bywyd Personolpersonol==
[[File:Lady Williams-Wynn and her Children.jpg|bawd|chwith|Charles Watkin Williams-Wynn yw'r bachgen yn y llun hwn gan [[Joshua Reynolds]] o'i fam, Charlotte Williams-Wynn, a'i phlant.]]
Yr oedd Charles Watkin yn ail fab i [[Syr Watkin Williams-Wynn, 4ydd Barwnig]] [[WynstayWynnstay]], [[Rhiwabon]] a Charlotte (née Grenville) ei wraig. Yr oedd y Ledi Charlotte yn ferch i [[George Grenville]], [[Prif Weinidog]] Prydain 1763-1765(1763–1765) ac yn chwaer i [[William Wyndham Grenville, Arglwydd 1af Grenville|William Wyndham Grenville]], Barwn 1af Grenville, (Prif Weinidog 1806-18071806–1807).
 
CafoddAddysgwyd ei addysguWilliams-Wynn yn [[Ysgol WestminsterSan Steffan]] ac [[Eglwys Crist, Rhydychen]] gan raddio B.A. ym 1795, ac M.A. ym 1798. Cyfaill ysgol iddo oedd y bardd [[Robert Southey]] a bu Williams-Wynn yn noddi ei yrfa farddonol.
 
Priododd Mary Cunliffe, merch Syr Foster Cunliffe, 3ydd Barwnig, ym 1806. Bu iddynt saith o blant, dau fab a phum merch. Roedd ei mercheiumerch hynaf [[Charlotte Williams-Wynn]] yn ddyddiadurwr nodedig; bu ei fab hynaf, [[Charles Watkin Williams-Wynn (1822-1896)]], hefyd yn gwasanaethu fel AS Sir Drefaldwyn.
 
==Gyrfa==
Galwyd Williams-Wynn i'r Bar yn Lincolns[[Lincoln's Inn]] ym 1798 a bu'n gweithio fel bargyfreithiwr yng Nghylchdeithiau Rhydychen a Gogledd Cymru. Cafodd ei benodi yn feinciwr ym 1835. Bu yn Gofiadur Llys Sirol [[Croesoswallt]] 1798-1835<ref> Charles Watkin Williams Wynn (1775-18501775–1850) ail gyhoeddwyd ar wefan ''History Home'' [http://www.historyhome.co.uk/people/wynn.htm]adalwyd 17 Mai 2015</ref>
 
==Gyrfa Wleidyddolwleidyddol==
 
Ym 1797 cafodd Williams-Wynn ei ethol i'r senedd fel un o'r ddau aelod a etholwyd gan lond llaw o fwrdeiswyr absennol ar gyfer etholaeth bwdr Hen Sallog o dan nawdd Richard Wellesley, 2il Iarll Mornington. Pan ddaeth hen sedd ei daid [[Syr Watkin Williams-Wynn, 3ydd Barwnig]], Sir Drefaldwyn, yn rhydd ym 1799 ymddiswyddodd fel aelod Hen Sallog a chael ei ethol dros Sir Drefaldwyn gan dal y sedd am 51 mlynedd ganlynol.
 
Ym 1806 fe'i penodwyd yn Is-ysgrifennydd Gwladol dros yr Adran Gartref yn y Weinyddiaeth a arweiniwyd gan ei ewythr yr Arglwydd Grenville. Parhaodd yn y swydd hyd ddymchwel y llywodraeth y flwyddyn ganlynol. Roedd Williams-Wynn yn aelod gweithgar o'r Senedd ac yn cael ei ystyried yn awdurdod ar y drefn Tŷ’r Cyffredin, gan hynny cafodd ei enwebu ar gyfer swydd y Llefarydd ym 1817, ond oherwydd nam ar ei leferydd awgrymodd rhai o'i wrthwynebwyr mai ''Squeaker'' byddai nid ''Speaker'' a chafodd ei orchfygu ar bleidlais gan Charles Manners Sutton.<ref> ''WILLIAMS WYNN, Charles Watkin (1775-18501775–1850), of Langedwyn, Denb.'' yn History of Parliament online [http://www.historyofparliamentonline.org/volume/1790-1820/member/williams-wynn-charles-watkin-1775-1850] adalwyd 17 Mai 2015</ref>
 
Yn y 1810au roedd Williams-Wynn yn arweinydd grŵp o Aelodau Seneddol a geisiodd, yn aflwyddiannus, i sefydlu trydedd blaid yn Nhŷ'r Cyffredin o dan nawdd ei gefnder yr Arglwydd Buckingham. Wedi methiant yr ymgyrch i greu trydedd blaid ymunodd a'r Torïaid.<ref> The Defectors: A history of crossing the floor, Total Politics 2013 [http://www.totalpolitics.com/history/382892/the-defectors-a-history-of-crossing-the-floor.thtml] adalwyd 17 Mai 2015</ref>
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Charles_Watkin_Williams-Wynn_(1775–1850)"