Crwst: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu |
|||
Llinell 29:
Gwneir crwst ''choux'' drwy gymysgu blawd, halen, menyn, a dŵr berwedig gan ffurfio toes caled, ac ychwanegu [[wy (bwyd|wyau]] cyfan drwy guro. Pobir darnau bychain o'r toes ar [[astell bobi|estyll pobi]], ar dymheredd uchel i gychwyn. Ffurfir swigoed aer wrth gymysgu'r toes, ac mae'r rhain yn chwyddo'n gyflym wrth bobi. O ganlyniad mae'r tu mewn yn llawn tyllau mawr a ellir eu llenwi gyda chynhwysion melys, megis [[hufen chwip]] i wneud [[pwff hufen|pyffiau hufen]], neu sawrus, megis [[berdys]] mewn saws i wneud ''voul-au-vents''. Mae tu allan y crwst yn ceulo wrth bobi ac yn weddol galed ac yn lliw brown.<ref name=EB2>{{dyf Britannica |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/49594/baking/50221/Puff-pastry |teitl=baking: puff pastry, chou paste |dyddiadcyrchiad=5 Mehefin 2015 }}</ref>
=== Ffilo
[[Delwedd:Strudel44.jpg|bawd|chwith|Strwdel afal.]]
Defnyddir blawd glwten-uchel, wyau, a chymhareb uwch na'r arfer o hylif i wneud toes hydrin o'r enw ffilo a ellir ei rolio neu dynnu'n denau iawn. Mae hyn yn rhoi iddo gryfder tynnol sy'n addas i wneud crystiau megis [[strwdel]].<ref name=EB/> Gwerthir dalennau tenau, tryleu o ffilo parod yn yr archfarchnad. Gellir defnyddio nifer o haenau gyda'o gilydd i gryfhau'r toes. Mae'n rhaid gweithio'n fuan tra'n defnyddio ffilo rhag ofn iddo sychu. Dyler brwsio'r haenau gyda menyn tawdd neu [[olew]]
=== Crwst pei ===▼
[[Delwedd:Flaky Vegan Pie Crust (4277580052).jpg|bawd|Crwst pei [[figan]]aidd.]]▼
Crwst pei yw'r prif fath o grwst croyw (hynny yw, heb ei lefeinio) a wneir yn y popty modern. Gan amlaf, cymysgedd syml o flawd, ychydig o ddŵr, braster (30–40 y cant o'r toes), a [[halen]] (1–2 y cant) yw crwst pei. Cymysgir yn fuan i geisio atal y toes rhag troi'n rhy ystwyth, sy'n crebachu'r ac yn caledu'r crwst. I wneud y crwst yn haenog, ymdrechir i gadw'r braster mewn rhannau bychain ac heb ei daenu'n llwyr trwy'r toes, ac er y diben hwn dodir y toes yn yr oergell cyn ychwanegu'r braster. Bloneg yw'r braster mwyaf boblogaidd i gynhyrchu crwst pei haenog a chanddo flas boddhaol. Nid yw
=== Crwst dŵr poeth ===
Crwst a wneir o does trwm yw crwst dŵr poeth, sy'n wahanol i grystiau eraill oherwydd mae'n rhaid defnyddio dŵr poeth ac nid dŵr oer. Gwresogir dŵr a braster, gan amlaf bloneg neu [[toddion cig eidion|doddion cig eidion]], gyda'i gilydd ac yna cymysgir gyda blawd. Mae'n rhaid siapio'r toes tra ei fod yn dwym, rhag ofn i'r braster caledu a gwneud y crwst yn rhy haenog a sych. Gan ei fod yn llawn dŵr mae'r crwst pob yn galed a chryf, sy'n ei wneud yn addas i amgáu peis a [[pastai|phasteiod]] cig sy'n rhyddhau suddion tra'n coginio, megis y [[porc-pei]] a'r [[pei gêm godi|bei gêm godi]].<ref>{{dyf gwe |iaith=en |url=http://www.bbc.co.uk/food/hot_water_crust_pastry |cyhoeddwr=[[BBC]] Food |teitl=Hot water crust pastry recipes |dyddiadcyrchiad=9 Mehefin 2015 }}</ref><ref>{{dyf gwe |iaith=en |url=http://www.theguardian.com/lifeandstyle/2007/nov/24/foodanddrink.baking55 |teitl=Baking Guide: Hot water crust pastry |gwaith=[[The Guardian]] |dyddiadcyrchiad=9 Mehefin 2015 }}</ref>
▲=== Crwst pei ===
▲[[Delwedd:Flaky Vegan Pie Crust (4277580052).jpg|bawd|Crwst pei [[figan]]aidd.]]
▲Crwst pei yw'r prif fath o grwst croyw (hynny yw, heb ei lefeinio) a wneir yn y popty modern. Gan amlaf, cymysgedd syml o flawd, ychydig o ddŵr, braster (30–40 y cant o'r toes), a [[halen]] (1–2 y cant) yw crwst pei. Cymysgir yn fuan i geisio atal y toes rhag troi'n rhy ystwyth, sy'n crebachu'r ac yn caledu'r crwst. I wneud y crwst yn haenog, ymdrechir i gadw'r braster mewn rhannau bychain ac heb ei daenu'n llwyr trwy'r toes, ac er y diben hwn dodir y toes yn yr oergell cyn ychwanegu'r braster. Bloneg yw'r braster mwyaf boblogaidd i gynhyrchu crwst pei haenog a chanddo flas boddhaol. Nid yw [[olew]]on yn addas gan nad ydynt yn solet wrth gymysgu'r toes. Gellir ychwanegu [[llaeth]] neu ychydig o [[siwgr india corn]] i frownio'r crwst yn well ac i flasu. Yn y cartref ychwanegir ychydig o [[powdwr pobi|bowdwr pobi]] neu [[soda pobi]] i wneud y crwst yn freuach, ond yr anfantais yw bydd y crwst yn llai haenog.<ref name=EB2/>
=== Crwst burum ===
Gellir gwneud haenau o does burum a menyn, mewn dull tebyg i wneud crwst pwff, i greu crwst Danaidd.<ref name=EB/> Gwneir ''brioche'' gyda burum hefyd.<ref name=Davidson/>
=== Crystiau eraill ===
Llinell 61:
=== Dwyrain Ewrop a'r Dwyrain Canol ===
Dylanwadwyd traddodiad crystiau yn Nwyrain Ewrop a'r Dwyrain Canol gan goginiaeth [[Ymerodraeth yr Otomaniaid|Otomanaidd]]
=== De a Dwyrain Asia ===
Ceir rhai crystiau yng nghoginiaeth [[India]], megis y [[samosa]]. Nid yw crystiau yn gyffredin iawn yn [[Tsieina]], ac eithrio [[lloerdeisen]]ni.<ref name=Davidson>Davidson, Alan. ''The Oxford Companion to Food'' (Rhydychen, Gwasg Prifysgol Rhydychen, 2006), t. 585.</ref>
== Cyfeiriadau ==
| |||