Wicipedia

Criced: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
ehangu a chywiro + llun
Dim crynodeb golygu
Llinell 2:
[[Delwedd:Newcastle Emlyn cricket team (1893) NLW3361293.jpg|bawd|250px|Tim criced [[Castell Newydd Emlyn]] yn 1893. Ffotograff o gasgliad [[John Thomas (ffotograffydd)|John Thomas]].]]
 
Mae '''criced''' yn gamp bat a phêl ym myd [[chwaraeon]] sydd gan amlaf yn cael ei chwarae rhwng dau dîm o un ar ddeg chwaraewr. Caiff gêm o griced ei chwarae ar gae gwair newydd ei dorri (sydd fel arfer yn siap ofal) a sydd â '''[[llain griced|llain]]''' o dir, daudwy lath ar hugain o hyd, sy'n ddi-wair. Chwaraeir y gêm gan 120 miliwn o bobl drwy'r byd, mewn nifer o wledydd, gan ei gwneud yr ail gêmgamp mwyaf poblogaidd.<ref>{{cite web| title=Top 10 Most Popular Sports in the World| url=http://sporteology.com/top-10-popular-sports-world/| first=Khabir Uddin| last=Mughal| publisher=Sporteology| accessdate=2015-06-23}}</ref> Mae tri math o griced - criced undydd, criced 5 diwrnod a chriced 20 pelawd.
 
Ar bob pen y llain, mae strwythur pren wedi ei ffurfio o dri polyn paralel fertigol (stympiau) wedi eu yrru i mewn i'r ddaear a dau ddarn croes (caten) yn gorwedd ar ben y stympiau. Gelwir y strwythurau hyn yn '''[[wiced]]i'''. Bydd chwaraewr y tîm sy'n maesu (y '[[bowliwr]]') yn bowlio pêl lledr o un wiced tuag at y wiced arall. Fel arfer, bydd y bêl yn adlamu unwaith oddi ar y llain cyn cyrraedd chwaraewr o'r tîm arall (y '[[batiwr]]'), sy'n amddiffyn y wiced o'r bêl gyda [[bat criced]] pren. Ceir 6 pêl mewn 'pelawd' a cheir nifer o belawdau mewn gêm ee 20 neu 40.▼
 
▲Ar bob pen y llain, mae strwythur pren wedi ei ffurfio o dri polynpholyn paralel, fertigol (a elwir yn 'stympiau') wedi eu yrrugyrru i mewn i'r ddaear a dau ddarn croes (caten) yn gorwedd ar ben y stympiau. Gelwir y strwythurau hyn yn '''[[wiced]]i'''. Bydd chwaraewrun o chwaraewyr y tîm sy'n maesu (y '[[bowliwr]]') yn bowlio pêl lledrledr o un wiced tuag at y wiced arall, gan geisio ei darro. FelWedi ei 'bowlio', fel arfer, bydd y bêl yn adlamu unwaith oddi ar y llain cyn cyrraedd chwaraewr o'r tîm arall (y '[[batiwr]]'), sy'n amddiffyn y wiced o'r bêl gyda [[bat criced]] pren. Ceir 6 pêl mewn 'pelawd' a cheir nifer o belawdau mewn gêm ee 20 neu 40.
 
[[File:Morgannwg yn erbyn Lancaster against Glanmorgan at Bae Colwyn North Wales 01.png|bawd|800px|canol|Clwb Criced Bae Colwyn gyda Morgannwg yn chwarae yn erbyn Swydd Gaerhirfryn; 21 Gorffennaf 2015.]]
 
Mewn criced proffesiynol, mae hyd y gêm yn amrywio o 20 pelawd (''Twenty20'') (i bob ochrtîm) - i griced prawf a chwaraeir dros gyfnod o bum diwrnod. Y 'Cyngor Criced Rhyngwladol' (yr ''ICC'') a Chlwb Criced Marylebone (''MCC'') sy'n gyfrifol am reolau ac amodau'r gêm undydd a phrawf.<ref>[http://www.lords.org/laws-and-spirit/laws-of-cricket/laws/ MCC{{spaced ndash}}the official Laws of Cricket]. Retrieved 25 July 2009.</ref>
 
Dywedir i griced gael ei chwarae yn gyntaf yn ne Lloegr tua'r [[16eg ganrif]] ac erbyn y [[18fed ganrif]] datblygodd i fod yn brif gamp cenedlaethol yn Lloegr. Lledodd y chwarae i nifer o wledydd [[yr Ymerodraeth Brydeinig]] a chwaraewyd y gêm rhyngwladol gyntaf yng nghanol y [[19eg ganrif]]. Mae gan yr ICC ddeg aelod llawn, deg gwlad.<ref>[http://www.cricketarchive.com/Archive/Countries/index.html CricketArchive{{spaced ndash}}full list of ICC member countries]. Retrieved 25 July 2009.</ref> o ran niferoedd mae criced yn fwyaf poblogaidd yn [[Awstralia]], [[Lloegr]], [[India]], [[Pacistan]], [[India'r Gorllewin]] a gwledydd de [[Affrica]].
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Criced"