Dafydd Ddu Eryri: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Huw P (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Huw P (sgwrs | cyfraniadau)
Llinell 42:
 
==Bywgraffiad==
Roedd yn fab i wehydd ac ym more ei oes bu yntau'n dilyn yr un alwedigaeth. Cafodd fymryn o addysg elfennol gan glerigwr lleol ac aeth yn athro ysgol lleol yn fuan ar ôl marwolaeth ei dad yn [[1781]]. Daeth yn ffigwr pwysig yn niwylliant ei fro a hybai safonau barddoniaeth a dysgodd lu o feirdd lleol. Treuliodd y rhan olaf o'i oes yn [[Llanrug]]. <nowiki/>''<nowiki/>''Bu farw trwy foddi yn [[Afon Cegin]] ar noson ystormus, 30 Mawrth, 1822; cafwyd hyd i'w gorff dranoeth yn ymyl i'r sarn a geisiasai groesi. Fe'i claddwyd ym mynwent [[Llanrug]] a chodwyd cofgolofn yno gan ei gymwynaswr [[Peter Bailey Williams]], person y plwyf, i nodi ei fedd.
 
Ysgrifennwyd y canlynol i nodi ei farwolaeth:
'<nowiki/>''<nowiki/>'Hon ydyw'r afon, ond nid hwn yw'r dŵr<br>
A foddodd Ddafydd Ddu<nowiki>''</nowiki>.''<ref><nowiki>http://cylchgronaucymru.llgc.org.uk/browse/viewpage/llgc-id:1386666/llgc-id:1418124/llgc-id:1418137/getText</nowiki></ref>
 
Bu farw trwy foddi yn [[Afon Cegin]] ar noson ystormus, 30 Mawrth, 1822; cafwyd hyd i'w gorff dranoeth yn ymyl i'r sarn a geisiasai groesi. Fe'i claddwyd ym mynwent [[Llanrug]] a chodwyd cofgolofn yno gan ei gymwynaswr [[Peter Bailey Williams]], person y plwyf, i nodi ei fedd.
 
==Gwaith llenyddol==
Llinell 56 ⟶ 50:
 
Creuodd gylch o ddisgyblion oedd yn cynnwys [[Robert Morris]] 'Robin Ddu Eifionydd' (c. 1767-1816), [[Elis Wyn o Wyrfai]] (1827-1895), [[Griffith Williams (Gutyn Peris)]] (1769-1838), [[William Williams (Gwilym Peris)]] (1769-1847), [[Richard Jones (Gwyndaf Eryri)]] (1785-1848), [[William Edwards (Gwilym Padarn)]] a'i fab [[Griffith Edwards (Gutyn Padarn)]], [[Owen Williams (Owain Gwyrfai)]] o Waunfawr a [[William Ellis Jones (Cawrdaf)]]. Fel "Cywion Dafydd Ddu" yr adnabyddid y beirdd hyn. Er nad oes llawer o lewyrch ar eu gwaith yn ôl safonau beirniadol heddiw bu gan y beirdd lleol hyn, llawer ohonynt yn chwarelwyr neu dyddynwyr, rôl bwysig i chwarae yn cynnal traddodiad yr eisteddfod a rheolau cerdd dafod yn y cymunedau chwarel a dyfodd yn Eryri yn y [[19eg ganrif]], yn arbennig yn ardaloedd [[Dyffryn Nantlle]] a [[Llanberis]].
 
Ysgrifennwyd y canlynol i nodi ei farwolaeth:
 
''<nowiki/>''Hon ydyw'r afon, ond nid hwn yw'r dŵr<br>A foddodd Ddafydd Ddu<nowiki>''</nowiki>.''<ref><nowiki>http://cylchgronaucymru.llgc.org.uk/browse/viewpage/llgc-id:1386666/llgc-id:1418124/llgc-id:1418137/getText</nowiki></ref>''
 
==Ffynonellau==