Pádraig Pearse: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
SieBot (sgwrs | cyfraniadau) B robot Adding: sv:Patrick Pearse |
ehangu / cat |
||
Llinell 16:
Dechreuodd Gwrthryfel y Pasg ar [[24 Ebrill]], [[1916]], gyda Pearse yn un o'r prif arweinyddion. Ef a ddarllenodd y ddogfen oedd yn cyhoeddi ffurfio gweriniaeth Iwerddon Rydd ar risiau Swyddfa'r Post yn Nulyn. Wedi i'r gwrthryfelwyr gael ei gorfodi i ildio ar ôl dyddiau o frwydro, rhoddwyd ef ar ei brawf gan y fyddin Brydeinig a saethwyd ef yng Ngharchar Kilmainham ar 3 Mai gyda [[Thomas Clarke]] a [[Thomas MacDonagh]], y cyntaf o'r gwrthryfelwyr i'w dienyddio. Saethwyd ei frawd Willie ychydig ddyddiau yn ddiweddarach.
Mae ei hen ysgol, Ysgol Sant Enda yn Rathfarnham, yn awr yn amgueddfa. Mae Pearse yn un o arwyr [[Taoiseach]] presennol Iwerddon, [[Bertie Ahern]], ac mae ganddo ddarlun o Pearse uwchben y ddesg yn ei swyddfa.
Roedd Pádraig Pearse yn [[bardd|fardd]] dawnus yn yr iaith Wyddeleg. Mae ei gerdd 'Y Dynged' (neu 'Y Delfryd') yn un o'r enwocaf yn llenyddiaeth ddiweddar yr iaith honno. Yn y gerdd mae'r bardd yn disgrifio ei weledigaeth o Iwerddon yn ei holl ogoniant, fel morwyn ifanc anhraethol hardd, ond mae'n rhaid iddo droi ei gefn arni, er ei mwyn hi, a wynebu'r dynged anorfod a ddaw. Dyma gyfieithiad [[T. Gwynn Jones]] o'r bennill gyntaf a'r ddwy olaf:
:'Lendid pob glendid,
:yn noeth y'th welais di,
: a chau fy llygaid
:rhag ofn a wneuthum.'
:'Fy nghefn a droais
[[Categori:Genedigaethau 1879]]▼
:ar fy mreuddwyd gynt,
[[Category:Marwolaethau 1916]]▼
:o'm blaen y syllais
[[Categori:Hanes Iwerddon]]▼
:ar yr union hynt.
[[Categori:Cenedlaetholdeb Gwyddelig]]▼
:Gosod fy ngolwg
:ar yr yrfa draw,
:y gwaith a welwn,
:ac yntau'r angeu a ddaw.'
:(''Awen y Gwyddyl'', 1922)
▲[[Categori:Genedigaethau 1879|Pearse, Pádraig]]
▲[[Category:Marwolaethau 1916|Pearse, Pádraig]]
▲[[Categori:Hanes Iwerddon|Pearse, Pádraig]]
▲[[Categori:Cenedlaetholdeb Gwyddelig|Pearse, Pádraig]]
[[Categori:Beirdd Gwyddeleg|Pearse, Pádraig]]
[[br:Padraig Pearse]]
| |||