Y gwahaniaeth rhwng diwygiadau o "Gwaywffon"

Gwaywffon (golygu)

Diwygiad 09:10, 7 Rhagfyr 2015

Ychwanegwyd 78 beit ,  5 o flynyddoedd yn ôl
cyfs
(cyfs)
Caiff y gair "gwayw" ei ddefnyddio'n drosiadol ar adegau e.e. 'gwayw' am 'boen' neu 'ing' neu‘n ffigurol am arwr neu arweinydd; yr hen air am [[cricymalau]] oedd 'gwayw cymalau'.
 
Mae tystiolaeth [[archaeoleg]]ol diweddar yn awgrymu fod yr [[Homo heidelbergensis]] yn defnyddio gwaywffyn 500,000 CP.<ref>Monte Morin, [http://articles.latimes.com/2012/nov/16/science/la-sci-hafting-spears-20121116 "Stone-tipped spear may have much earlier origin"], ''[[Los Angeles Times]]'', Tachwedd 2012</ref> Roedd y [[Dyn Neanderthal]] yn creu llafnau gwywffyn 300,000 CP, ac erbyn 250,000 CP roedd yn caledu'r llafn drwy ddefnyddio gwres uchel.
 
==Tarddiad a chyfystyron==
Cofnodwyd y gair "gwaywffon" am y tro cyntaf fel gair cyfansawdd 'gwayw' a 'ffon' yng ngeiriadur Salesbury yn 1547, ond mae'r gair 'gwayw' yn llawer hŷn; fe'i cofnodwyd yn [[Llyfr Du Caerfyrddin]] yn y [[13eg ganrif]]: ''Seith guaew ny ochel in eu seithran''. Yr hen ynganiad oedd: '''gwoew'''.
 
Ymhlith yr hen enwau arni y mae: glaif, gwayw, mehyr/myhyr, ongyr, pâr, rhôn, saffwy ac ysbâr, ond "gwayw" yw‘r prif derm am waywffon yng ngherddi‘r [[Hengerdd]] a cherddi [[Beirdd y Tywysogion]].<ref>[http://cadair.aber.ac.uk/dspace/bitstream/handle/2160/4646/Pennod3.pdf?sequence=3 ''Arfau yn yr Hengerdd a Cherddi Beirdd y Tywysogion''; papur gan Jennifer Penelope Day; 2010.] Adalwyd 07 Rhagfyr 2015</ref>
 
Gwelir fod tarddiad y gair yn gyffredin, rhwng yr ieithoedd Celtaidd:
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Arbennig:MobileDiff/1728361"