[[Delwedd:Supreme-Court-of-UK-001.jpg|bawd|MiMae fyddgosod cynsail rhwymedig yn rhwymo bob llys osy'in danodilyn.]]
O fewn y system [[cyfraith gyffredin]] mae '''cynsail Barnwrol'' yn rheol neu'n egwyddor a osodir mewn llys cynharach h.y. pan osodir egwyddor mewn llys, caiff effaith ar benderfyniadau pob llys arall sy'n dilyn. Mae cysondeb o bwys eithriadol o fewn y system gyfreithiol fel bod ffeithiau tebyg yn rhoi canlyniad tebyg; drwy osod cynsail, mae hyn yn cael ei wireddu.
Cynsail Barnwrol yw penderfyniadau barnwyr wrth ddelio ag achos. Gyda'r fath hwn o benderfyniad, mae rhaid i farnwyr eraill eu dilyn; daw'r cynsail yn [[gyfraith achos]].
==Syniad o Gynsail==
Llinell 7:
==Rheswm y Gynsail==
Gelwir y rheswm dros gynsail yn ''ratio decidendi''., sy'n Gwirebwireb [[Lladin|Ladin]] arallsef yr hyn sydd yn creu'r cynsail. Ar gyfer y pethau eraill a ddywedir, y term a ddefnyddir yw hon''obiter dicta''. Ambell waith, mi fydd y barnwr yn creu nodiadau sydd yn golyguesbonio yrbeth hynall syddfod wedi digwydd os oedd ambell ffaith yn creu'ryr cynsailachos wedi bod yn wahanol.
Ar gyfer y pethau eraill a ddywedir, y term a ddefnyddiwn yw ''obiter dicta''. Ambell waith, mi fydd y barnwr yn creu nodiadau sydd yn esbonio beth gall fod wedi digwydd os oedd ambell ffaith yn yr achos wedi bod yn wahanol.
==Hierarchaeth==
Mae cynsail yn dibynnu ar y fathmath o lys a gafodd ei chreu. Yn gyffredinol, rhaid i is-lys is ddilyn cynseiliau llys uwch, ond nid i'r gwrthwyneb. Os yw'r [[Y Goruchaf Lys|Goruchaf Lys]] yn creu cynsail, yna mi fydd rhaid i bob llys arall ei ddilyn; y Goruchaf Lys yw'r llys bwysicaf. Yn y llysoedd troseddol, os yw'r [[Llys y Goron]] yn creu cynsail, mi fydd rhaid i'r [[Llys Ynadon]] ei ddilyn, ond ni fydd rhaid i'r Goruchaf Lys ei ddilyn. Mae hierarchaeth tebyg yn y llysoedd sifil - yn nhrefn o'r mwyaf pwysig i'r lleiaf: Y Goruchaf Lys, Y Llys Apêl, Yr Uchel Lys, y Lys Sirol.
