Rhys Fawr ap Maredudd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B →Cyfeiriadau: 4 gweithred, replaced: {{Authority control}} → {{Rheoli awdurdod}} using AWB |
manion |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:Effigies, Ysbyty Ifan - geograph.org.uk - 1170458.jpg|bawd|300px|
Milwr Cymreig ac uchelwr a frwydrodd ar ochr [[Harri VII, brenin Lloegr|Harri Tudur]] ym [[Brwydr Maes Bosworth|Mrwydr Maes Bosworth]] oedd '''Rhys Fawr ap Maredudd''' neu '''Rhys Fawr ap Maredydd o Hiraethog''', a dyn o gryfder a maint aruthrol.<ref>''History of Powys Fadog''' gan J. Y. W. Lloyd, 1882; cyfrol 3 tud 341-2</ref> Dywedir iddo fod yn gyfrifol am faner y [[Y Ddraig Goch|Ddraig Goch]] ar faes y gad, yn dilyn marwolaeth Syr Henry Brandon. Ef yn fwy na neb arall oedd arweinydd Cymry Gwynedd a Chonwy ym mrwydr Maes Bosworth.
==Cefndir==
Roedd yn byw ym [[Plas Iolyn|Mhlas Iolyn]] yn [[Ysbyty Ifan]] ([[Sir Conwy]] heddiw) a gellir gweld cofeb iddo ef a'i wraig Lowri a'u mab Rhobert ap Rhys yng Nghapel Pantglas, yn eglwys y plwyf, lle cafodd ei gladdu.<ref>''Bosworth Field'' gan [[Emyr Wyn Jones]], Modern Welsh Publications, 1984; tud 28-29.</ref> Roedd yn dal yn fyw yn 1510, ond ni wyddys union ddyddiad ei farwolaeth.
Roedd o linach uchelwrol ac ymfalchiai y gallai olrhain ei gyndadau 500 mlynedd, i [[Marchweithian]] - un o sefydlwyr [[pymtheg llwyth Gwynedd]]. Cadarnhaodd [[Edward Lhuyd]] yn Rhydychen yn 1707 ac eraill wedyn ddilysrwydd ei linach ddi-dor. Roedd Rhys hefyd yn gyfoethog iawn. Cafodd Lowri a Rhys bump mab a chwech o ferched.
==Llyfryddiaeth==
| |||