Fersiwn yn ôl 07:00, 30 Ionawr 2016 golygu Llywelyn2000 (sgwrs \| cyfraniadau) Gwneuthurwyr cyfrifon, Biwrocratiaid, Defnyddwyr wedi'u cadarnhau, Gweinyddwyr rhyngwyneb, Wedi eithrio rhag bod eu cyfeiriadau IP yn cael eu blocio, Gweinyddwyr 94,654 golygiad Newydd		Fersiwn yn ôl 07:01, 30 Ionawr 2016 golygu dadwneud Llywelyn2000 (sgwrs \| cyfraniadau) Gwneuthurwyr cyfrifon, Biwrocratiaid, Defnyddwyr wedi'u cadarnhau, Gweinyddwyr rhyngwyneb, Wedi eithrio rhag bod eu cyfeiriadau IP yn cael eu blocio, Gweinyddwyr 94,654 golygiad BDim crynodeb golygu Cymharer â'r fersiwn dilynol →
Llinell 1: [[Gwyddoniaeth#Gwyddonwyr benywaidd o Gymru\|~~Gwyddonydd~~Diwydiannwr Cymreig]] o'r Waun Wyllt, [[Merthyr Tudful]] oedd '''Lucy Thomas''' ([[1781]]- [[27 Medi]] [[1847]]) a elwir weithiau'n '''"Fam Diwydiant Glo Cymru"'''. Gyda'i gŵr [[Robert Thomas]] (1770-1829) a ddaeth yn wreiddiol o Orllewin Cymru, a'i mab William, yn 1830, sefydlodd system i [[Diwydiant glo Cymru\|fasnachu glo Cymru]] yn [[Llundain]] yn ogystal â chloddio llawer o'r glo a oedd yng Nglofa Waun Wyllt ger [[Troed-y-rhiw]] ac [[Abercannaid]], [[Merthyr Tudful]] i'w gwerthu'n uniongyrchol i'r cwsmer yn hytrach na thoddi [[haearn]] yn unig. Agorwyd y lofa gan ei gŵr yn 1824,<ref>[http://www.mtht.co.uk/HeritagePlaquesPeople.html mtht.co.uk; cofebau Cadw;] adalwyd 30 Ionawr 2016</ref> ac ystyriwyd ar y pryd mai dyma'r glo gorau, o ran safon y llosgi, drwy'r [[Cymoedd De Cymru\|Cymoedd]]. Codwyd ffynnon yn 1906 i gofio am eu gwaith, ac mae i'w weld heddiw, wedi'i adleoli yn 1966, ger Eglwys Sant Tydfil, Merthyr Tudful ar ochr deheuol yr hewl fawr.<ref>Nodyn ar y cerflun (ffynnon): ERECTED BY / SIR WILLIAM T. LEWIS / AND / WILLIAM THOMAS REES / OF ABERDARE / AND PRESENTED TO THEIR NATIVE / TOWN, IN COMMEMORATION OF / ROBERT AND LUCY THOMAS / OF WAUNWYLLT THE PIONEERS IN 1828 / OF THE / SOUTH WALES STEAM COAL TRADE IN THIS PARISH</ref><ref>[http://www.pmsa.org.uk/pmsa-database/11541/ pmsa.org.uk; ''Public Monuments and Sculpture Association'';] adalwyd 30 Ionawr 2016</ref> Gwnaed y ffynnon gan W Macfarlane & Co, mewn ffwndri haearn yn [[Glasgow]]. Wyres iddi oedd Anne (m. 1902; merch ei mab William), etifedd glofa Llety-Shenkin, [[Aberdâr]].<ref>[http://yba.llgc.org.uk/cy/c-LEWI-THO-1837.html Y Bywgraffiadur Arlein; [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]];] adalwyd 30 Ionawr 2016</ref> Priododd Anne Syr [[William Thomas Lewis]], yr arglwydd Merthyr o Saenghenydd cyntaf a mab Thomas William Lewis, peiriannydd gwaith haearn 'Plymouth' ym Merthyr Tydfil. Daeth y ddau'n berchnogion nifer o byllau glo gan gynnwys y pyllau yn rhan isaf Cwm Rhondda a adwaenid yn ddiweddarach fel '[[Glofa Lewis Merthyr]]'.

Lucy Thomas: Gwahaniaeth rhwng fersiynau