Margaret Davies (llenor): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Bardd a chasglwr llawysgrifau oedd''' Margaret Davies''' neu '''Marged Dafydd''' (c.1700  –  1778 neu 1785).

Ganwyd Davies yn Coetgae-du, ger [[Trawsfynydd]] yng ngogledd-orllewin Cymru.<ref name="CLM">{{Nodyn:Citation|first=Ceridwen|last=Lloyd-Morgan|chapter=Women and their poetry in medieval Wales|editor-last=Meale|editor-first=Carol M.|title=Women and Literature in Britain|volume=I|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=1996|pages=189–90}}</ref>

Roedd Davies yn un o gylch o feirdd Cymraeg, gan gynnwys [[Margaret Rowlands]] ac [[Alis ach Wiliam]], oedd yn teithio i gwrdd â'i gilydd a ffeirio cerddi. Fel y bardd arloesol [[Angharad James]], a anwyd yn y genhedlaeth flaenorol, roedd y menywod hyn yn y grŵp llenyddol anffurfiol hwn yn gymharol freintiedig yn economaidd, yn meddu ar ddigon o arian ac amser hamdden i wneud cyfansoddi barddoniaeth a theithio yn ymarferol.<ref name="CLM">{{Nodyn:Citation|first=Ceridwen|last=Lloyd-Morgan|chapter=Women and their poetry in medieval Wales|editor-last=Meale|editor-first=Carol M.|title=Women and Literature in Britain|volume=I|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=1996|pages=189–90}}</ref> Yn ogystal â'i chysylltiadau yn [[Eryri]] roedd Davies hefyd yn gohebu â beirdd gwrywaidd a oedd yn gysylltiedig â symudiad Celtigiaeth Llundain .<ref name="Prescott">{{Nodyn:Citation|first=Sarah|last=Prescott|chapter=Place and publication|editor-last=Ingrassia|editor-first=Catherine|title=The Cambridge Companion to Women's Writing in Britain, 1660–1789|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=2015|page=65}}</ref> Ni chyhoeddwyd unrhyw un o'i cherddi ei hun yn ystod ei hoes.<ref name="Prescott">{{Nodyn:Citation|first=Sarah|last=Prescott|chapter=Place and publication|editor-last=Ingrassia|editor-first=Catherine|title=The Cambridge Companion to Women's Writing in Britain, 1660–1789|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=2015|page=65}}</ref>

Treuliodd Davies lawer o'i gyrfa yn casglu a chopïo cerddi Cymraeg wedi eu hargraffu ac mewn llawysgrifen i greu casgliadau llawysgrif. Mae hanner dwsin o feirdd benywaidd yn cael eu cynrychioli, gyda rhai cerddi yn goroesi yn unig yng nghopïau Davies.<ref name="Chedgzoy">{{Nodyn:Citation|last=Chedgzoy|first=Kate|title=Women's Writing in the British Atlantic World: Memory, Place and History, 1550–1700|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=2007|page=70}}</ref> Er enghraifft, ei chasgliadau hi yw'r unig ffynhonnell hysbys ar gyfer un o'r englynion a ysgrifennwyd gan y bardd benywaidd canoloesol [[Gwerful Mechain]].<ref name="CLM">{{Nodyn:Citation|first=Ceridwen|last=Lloyd-Morgan|chapter=Women and their poetry in medieval Wales|editor-last=Meale|editor-first=Carol M.|title=Women and Literature in Britain|volume=I|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=1996|pages=189–90}}</ref> Yn yr un modd, mae llawer o'r wybodaeth sydd wedi goroesi ar Angharad James, gan gynnwys yr unig gopi hysbys o farwnad James farwnad ar farwolaeth ei mab, yn dod o lawysgrifau Davies.<ref name="Chedgzoy">{{Nodyn:Citation|last=Chedgzoy|first=Kate|title=Women's Writing in the British Atlantic World: Memory, Place and History, 1550–1700|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=2007|page=70}}</ref>

Yn ôl yr ysgolhaig llenyddol Ceridwen Lloyd-Morgan, "Ni ellir gor-bwysleisio pwysigrwydd cyfraniad [Davies]: heb ei ymdrechion yn casglu ac ysgrifennu lawr cerddi gan fenywod eraill, rhai cyfoesol ac o hanes, fe fyddai nifer sylweddol o gerddi, a hyd yn oed enwau'r menywod a'i cyfansoddodd, wedi nod yn gwbl anhysbys i ni heddiw."<ref name="CLM">{{Nodyn:Citation|first=Ceridwen|last=Lloyd-Morgan|chapter=Women and their poetry in medieval Wales|editor-last=Meale|editor-first=Carol M.|title=Women and Literature in Britain|volume=I|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=1996|pages=189–90}}</ref>

Bu farw Davies yn 1778 neu 1785.<ref name="CLM">{{Nodyn:Citation|first=Ceridwen|last=Lloyd-Morgan|chapter=Women and their poetry in medieval Wales|editor-last=Meale|editor-first=Carol M.|title=Women and Literature in Britain|volume=I|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=1996|pages=189–90}}</ref>

Mae pum llawysgrif yn gyfan gwbl mewn llawysgrifen Davies, a thri arall y cyfrannodd atynt, yn hysbys eu bod wedi goroesi.<ref name="CLM">{{Nodyn:Citation|first=Ceridwen|last=Lloyd-Morgan|chapter=Women and their poetry in medieval Wales|editor-last=Meale|editor-first=Carol M.|title=Women and Literature in Britain|volume=I|location=Cambridge|publisher=Cambridge University Press|year=1996|pages=189–90}}</ref> Mae rhai o lawysgrifau Davies yn awr wedi eu cadw yng nghasgliad [[Llawysgrifau Cwrtmawr]] yn y [[Llyfrgell Genedlaethol Cymru]].<ref>{{Nodyn:Citation|last1=Owens|first1=B.G.|last2=McDonald|first2=R.W.|title=A Catalogue of the Cwrtmawr Manuscripts Presented and Bequeathed by John Humphreys Davies|date=1980|publisher=National Library of Wales|location=Aberystwyth}}</ref>