Teyrnas Gŵyr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
newidiadau man using AWB |
→Cwmwd Gŵyr: tacluso a Gwybodlenni gwleidyddiaeth (gogwydd) using AWB |
||
Llinell 8:
Yn nes ymlaen, creuwyd [[cwmwd]] Gŵyr ar diriogaeth yr hen deyrnas. Roedd y cwmwd hwn — yr un mwyaf yng Nghymru o lawer — yn rhan o [[cantref|gantref]] [[Eginog]] gyda'r cantref mawr hwnnw yn ei dro yn rhan o [[Ystrad Tywi]]. Hyd at ddyfodiaid y [[Normaniaid]] i dde Cymru yn y 1070au, roedd cwmwd Gŵyr yn nwylo brenhinoedd [[teyrnas Deheubarth|Deheubarth]] am y rhan fwyaf o'r amser, er bod ymgiprys am reolaeth arno gan [[Teyrnas Morgannwg|Forgannwg]] hefyd.
Ni wyddys lleoliad canolfan wleidyddol y cwmwd, ond mae'n bosibl yr oedd yn [[Llwchwr]] neu yn ei chyffiniau.
Syrthiodd rhan ddeheuol y cwmwd, sef penrhyn Gŵyr, i ddwylo'r Normaniaid ac ni chafodd ei adfer i reolaeth Deheubarth. Cafodd ei Seisnigeiddio'n arw, fel mae enwau lleoedd uniaith Saesneg penrhyn Gŵyr yn tystio heddiw. Ymranwyd yr hen gwmwd yn ddau gwmwd newydd, sef:
| |||