Conswl Rhufeinig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Awdurdod
Llusiduonbach (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 3:
Pan fu terfyn ar linell [[brenhinoedd Rhufain]] yn [[509 CC]], rhoddwyd yr enw 'conswl' ar y ddau [[Praetor|braetor]] a etholwyd. Yn ôl traddodiad roeddynt i gyd yn aelodau o'r dosbarth uchelwrol (''patricii'') tan [[367 CC]] pan basiwyd deddf ''[[Lex Licinia Sextia]]'' a ganiatai fod un o'r conswliaid yn aelod o'r "werin" (''[[plebs]]'': h.y. heb fod yn perthyn i deulu uchelwrol). Y flwyddyn wedyn etholwyd y Conswl [[Lucius Sextius]] fel y conswl plebaidd cyntaf. Parhaodd swydd y conswl, mewn enw o leiaf, hyd OC [[541]].
 
EnwidEnwyd y flwyddyn ar ôl enwau'r conswliaid yn swyddogol (cyfochrog â'r system rhifol ''[[ab urbe condita]],'' (calendr seiliedig ar ddyddiad traddodiadol sefydlu Rhufain gan [[Romulus]]). Er enghraifft, yr enw ar [[59 CC]] oedd "Conswliaeth Cesar a Bibulus," am mai [[Iŵl Cesar|(Gaius) Iŵl Cesar]] a [[Marcus Calpurnius Bibulus]] oedd y ddau gonswl y flwyddyn honno - ond roedd yn hen jôc yn Rhufain ei galw yn flwyddyn "Conswliaeth Gaius ac Iŵl" gan fod Iŵl Cesar wedi dominyddu ei gyd-gonswl cymaint.
 
{{Rhufain hynafol}}