Cynghrair y Cenhedloedd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Cymrodor (sgwrs | cyfraniadau)
B iaith
ehangu; y perspectif Cymreig
Llinell 1:
Corff cydwladol a grëwyd yn [[1920]], yn sgîl y [[Rhyfel Byd Cyntaf]], gyda'r bwriad o sefydlu [[heddwch]] yn y byd oedd '''Cynghrair y Cenhedloedd'''. Cyfarfu am y tro cyntaf ar [[10 Ionawr]], [[1920]], yng [[Genefa|Ngenefa]] yn y [[Swistir]].<ref>{{cite book|last=Christian|first=Tomuschat|title=The United Nations at Age Fifty: A Legal Perspective|year=1995|publisher=Martinus Nijhoff LOLPublishers|isbn=9789041101457|page=77|url=https://books.google.com/books?id=iz55RRayP34C&pg=PA77}}</ref>
[[File:LN member states animation.gif|bawd|350px|Map o'r byd, gan ddangos aelodaeth y Gynghrair rhwng 1920–45. Glas tywyll: aelodau llawn; oren: aelodau rhanol (drwy fandad).]]
 
Ymgorfforwyd [['Cyfamod Cynhgrair y Cenhedloedd|Cyfamod y Cynghrair]]' (ei ddogfen sylfaenol) yn y [[Cytundeb heddwch|cytundebau heddwch]] a wneidwnaed ar ôl y Rhyfel Mawr, ond gwrthodai'r [[Unol Daleithiau]] dderbyn [[Cytundeb Versailles]] ac mewno canlyniadganlyniad cafodd ei throi allandiarddel o'r Cynghrair. Roedd hyn yn llesteirio gwaith y sefydliad o'r cychwyn cyntaf bron. Serch hynny, llwyddai'r Cynghrair i wneud gwaith pwysig yn datrys anghydfod, trefnu cyngresau rhyngwladol ar sawl pwnc a chyflawni gwaith dyngarol.<ref>{{cite web|title=Covenant of the League of Nations |url=http://avalon.law.yale.edu/20th_century/leagcov.asp|publisher=The Avalon Project|accessdate=30 August 2011}}</ref>
 
Ond methodd y Cynghrair ia ddeliodelio â'r sefyllfa rhyngwladol a ddatblygai yn y [[1930au]], megis rhyfel [[Siapan]] yn [[Tsieina]], [[yr Eidal]] yn [[Ethiopia]] ac yn bennaf oll achos [[yr Almaen]], a dynnodd allan o'r Cynghrair yn [[1933]].
 
Cymerodd y [[Cenhedloedd Unedig]] le'r Cynghrair ar ôl yr [[Ail Ryfel Byd]].
 
==Aberystwyth==
{{eginyn hanes}}
Un o brif noddwr a chefnogwr y Gynghrair yng Nghymru oedd [[David Davies, Barwn 1af Davies|David Davies]] AS dros [[Maldwyn (etholaeth seneddol)|Sir Drefaldwyn]], ŵyr y diwydiannwr enwog o'r un enw ag ef. Roedd hefyd yn Llywydd [[Prifysgol Aberystwyth]]. Pan gynigiwyd, yn 1925, beidio a chynnal y gynhadledd flynyddol (a oedd i fod yn [[Dresden]], yn yr [[Almaen]], cynigiodd Davied Aberystwyth fel lleoliad iddi a derbyniwyd hynny. Y flwyddyn wedyn, rhwng [[29 Mehefin]] a [[3 Gorffennaf]] [[1926]], cynhalwiyd Cynhadledd Flynyddol Cynghrair y Cenhedloedd yn Abersytwyth.<ref>[https://aberrarebooks.wordpress.com/ ''The League of Nations Visit to Aberystwyth'';] adalwyd 17 Mehefin 2016.</ref>
 
As well as being a businessman and philanthropist, he was also President of Aberystwyth University, and in order to save the 1926 congress he offered Aberystwyth as an alternative venue. His offer was accepted, and following three months of preparations by Aberystwyth Corporation, University officials and the ready cooperation of the residents of Aberystwyth and surrounding areas, a successful congress was held between 29 June and 3 July 1926.
 
 
Dyma rai o'r llefydd lle'r ymwelodd y Gynghrair:
:1919 Paris. 1919 Llundain. 1919 Brwsel. 1920 Milan. 1920 Genefa. 1922 Prag. 1923 Fienna. 1924 Lyon. 1925 Warsaw. 1926 '''Aberystwyth'''. 1927 Berlin. 1928 Yr Hâg. 1928 Prag. 1929 Madrid. 1934 Brwsel. 1936 Genefa.
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
 
[[Categori:Y cyfnod rhwng y rhyfeloedd]]